Dat William Elliott Whitemore nog niet eerder aan bod is gekomen op deze blog, mag best wel verbazen. De Amerikaan uit Iowa voelt zich thuis in zowat alle rootsgenres (blues, folk, country,...) en brengt al sinds 1999 met regelmaat goede platen uit. Zijn elfde regulieren album, Silently, the mind breaks is alweer zo'n voltreffer waar ik u graag doorheen gids. Opener Be still brengt ons een mooi samenspel van de banjo en Williams wat nasale stem, doordrenkt van die "howl" die zo typisch is voor de genres die hij beheerst. In Darkness comes roept hij herinneringen op aan misschien wel de beste Bruce Springsteen, van The ghost of Tom Joad en Devils and dust. Adaptation and survival mag je gerust een hoogtepunt noemen dat de uitgestrekte landschappen die menige roadmovie sieren evoceert. Met Dance with me schurkt hij tegen de latere platen van John Hiatt's Crossing muddy waters aan. De eerder vernoemde banjo zet ook de toon op Break even, Bunker built for two en What for. Maar het beste wordt voor het einde bewaard: afsluiter A golden door to an empty place is muzikaal de rijkste song en voert je niet alleen mee door decennia Amerikaanse traditionele muziek maar ook naar het hart van de artiest. Tristesse, spijt en heimwee lijken een strijd met elkaar te voeren waar je als luisteraar alleen maar ten volle kan genieten. William Elliott Whitmore verdient met veel van zijn albums een plaatsje in uw platenkast en als u hem nog niet kende, kan deze nieuwe release u uitstekend inleiden in zijn oeuvre.
Je kan het album hieronder volledig beluisteren en hier kopen. Enkele van zijn andere platen (vreemd genoeg niet deze) zijn dan weer te koop via zijn Bandcamp-pagina:
Hoewel ik toen het op treden van Gazelle Twin het meest memorabele noemde, is intussen gebleken dat de passage van The Germans op Pukkelpop 2015 nog het meest in het geheugen zit (ook bij mijn lief trouwens). En zoals ze toen één lang nummer speelden en daarmee muzikaal vooral een sfeer opriepen, blijkt ook op hun nieuwe plaat Spirituality dat ze daar nog steeds meesters in zijn. De mood die dit keer opgeroepen wordt, is een contemplatieve maar ook donkere gemoedsgesteldheid waar amper een zonnestraaltje in doorschijnt. Dat levert wel mooie songs op, zoals Take a deep breath dat door de blazers zoveel diepte meekrijgt dat je erin gezogen wordt. Die blazers keren ook prominent terug in Rose quartz, dat daarmee aanvoelt als een variatie én vervolg op Take a deep breath, al zitten er hier lichtere muzikale toetsen in. Mercury in retrograde vraagt wat inspanning van de luisteraar en geeft zijn geheimen niet meteen prijs. Het is een veellagig nummer waarop slechts in de verte lijkt gezongen te worden (overigens deels in parlando). Soft and fragiel as my heart lijkt merendeels een angelieke hymne die je in een misviering zou kunnen horen maar The Germans zouden The Germans niet zijn als ze niet hier en daar kleine stoorzendertjes zouden ingebouwd hebben die het voor dat doel toch onbruikbaar maken. As it ends lijkt te drijven op het geluid dat een natte vinger over een glas gestreken oplevert. Zonder blazers dit keer bereikt het eveneens een diepte zoals Take a deep breath. Verlichting komt er door de oosters aandoende hoge tonen. Spirituality is een album dat je best gewoon op je af laat komen zonder verzet te bieden. Telkens wanneer je dreigt te verdrinken in de zuigende moeraskracht werpt de band je reddingsboeien toe in de vorm van kleine muzikale details. Het resulteert in een bijzonder fraai en te koesteren album.
Tony, de zieke pony. En nog 179 andere teksten die ooit werden bezongen maar nu de heerlijke stilte van het drukwerk zijn toevertrouwd, waar nodig voorzien van een toefje uitleg, zodat de verbijsterende diepgang of in sommige gevallen ook het verfrissende gebrek daaraan zich kan ontvouwen bij het ritselende openslaan der bladzijden. - Hugo Matthysen
In dit boek worden alle songteksten die Hugo Matthysen ooit voor
zichzelf of voor anderen schreef, verzameld, thematisch zelfs. Het is
een bonte verzameling van nummers die soms absurd-komisch zijn, soms
observationele humor en altijd taalkundig spitsvondig. Niet alleen
werkte hij soms samen met Drs. P (met wie hij bevriend raakte), de
invloed van de Nederlandse taalvirtuoos is duidelijk merkbaar, soms heel
openlijk (wanneer Hugo zich waagt aan alternatieve versies van
"Dodenrit"), meestal gewoon in de manier waarop een wel heel brede
woordenschat vakkundig ingezet wordt voor rijm en sfeerzetting. Achteraan
het boek is er nog een kort stukje proza waarin Hugo Matthysen uitlegt
"hoe het zover is kunnen komen" en ook dat is weer zo heerlijk
humoristisch en typisch voor zijn schrijfselen, dat je ook daar zeker
nog van kan genieten. Daarna volgt een overzicht van de projecten
waarvoor de songs geschreven zijn met een beetje uitleg bij. De naam van
die projecten is immers doorheen het boek telkens onderaan de tekst
terug te vinden.
Faith, hope and carnage - Nick Cave & Séan O'Hagan
Dit boek is eigenlijk één groot en lang
interview dat journalist Séan O'Hagan had met Nick Cave. De gesprekken
die samen dit interview vormen, startten tijdens de lockdown. Ruim twee
jaar later volgt nog een gesprek waarin een soort stand van zaken
opgemaakt wordt bij het verschijnen van de paperbackeditie (voorheen was
dit boek enkel als hard cover verschenen). Daarin blikt Nick Cave ook
even terug op de tour die volgde op Carnage, het meest recente album.
Maar de meeste gesprekken vonden dus plaats na Ghosteen en tijdens de
eerste stappen die zouden leiden tot Carnage. Hoewel er geprobeerd
wordt om de gesprekken wat thematisch te ordenen, lopen vele thema's
toch voortdurend door elkaar. Er is uiteraard het overlijden van zijn
zoon Arthur (en wanneer het laatste gesprek plaatsvindt ook van een
andere zoon, Jethro), ook dat van Nick Caves moeder en zijn voormalige
vriendin Anita Lane, er is de samenwerking met The Bad Seeds (en het
opstappen van Blixa Bargeld en Mick Harvey) en hoe die verschilt van
zijn samenwerking met Warren Ellis, die steeds meer zijn partner wordt
in het schrijven van de song, andere projecten (keramiek, The Red Hand Files,...). Twee thema's springen er vooral uit: de bewustwording bij
Nick Cave van zijn spirituele, zelfs religieuze kant en de veranderde
manier van songschrijven. Wat die religiositeit betreft, is het
overlijden van Arthur een belangrijke trigger geweest maar niet de
oorzaak. Doorheen de gesprekken legt hij uit (en wordt ook voor hemzelf
duidelijker) dat die er altijd geweest is maar na de dood van zijn zoon
meer vorm heeft gekregen en dat hij er ook meer is over gaan nadenken.
Voor Cave is die religiositeit een voorwaarde om een goed leven te
leiden, maar noch de interviewer noch ik raken ervan overtuigd.
Duidelijk is wel hoe het hem en zijn vrouw Susie heeft geholpen en nog
steeds helpt, al gaat zijn vrouw er nog anders mee om dan hij. Voor
de muziekfan is vooral interessant hoe hij beschrijft welke
veranderingen er plaats hebben gevonden in zijn songschrijven,
veranderingen die zeker nauw samenhangen met de steeds intensere
samenwerking met Warren Ellis. Het verklaart ook hoe Ghosteen (en later
Carnage) toch wel een ander soort platen geworden zijn dan we van Cave
gewoon waren. Hoewel ik zelf niet zo enthousiast werd van die twee meest
recente albums, snap ik nu beter hoe ze tot stand konden komen als een
evolutie die voor vele luisteraars (waaronder ik) verrassend was.
Had ik dit album niet zien opduiken in eindejaarslijstjes eind december en begin januari, ik had nooit geweten dat het debuut van Ethan P. Flynn zulk een fantastische plaat is. De Brit mocht na het afstuderen aan de Guildhall School of Music aan de slag bij het Young-label (van The XX) en hij werkte er samen met FKA Twigs, David Byrne, Slowthai en anderen. Voor oktober vorig jaar had hij al enkele ep's op zijn naam staan, met slimme en wat tegendraadse bedroom-pop. Eenzaamheid was ook daarop een prominent thema en dat is het al helemaal op dit album. Opener In silence is wat dat betreft al meteen een mooi voorbeeld. Het klinkt als een singer-songwriter die toch een wel een upgrade gekregen heeft en muzikaal een rijker palet dan zijn gitaar en stem mag bedienen, een veel rijker zelfs. Ook de titelsong weet te bekoren door een rijkdom die we van zo'n artiest niet verwacht hadden. De song waaiert helemaal open. Op No shadow weet de vrouwelijke achtergrondzang een soort evangelieke schoonheid toe te voegen aan wat in essentie een vrij triest nummer is. Crude oil klinkt helemaal anders en toch herken je hierin dezelfde hand van alle andere songs op de plaat. Ik kon alvast geen enkel zwak moment vinden. Integendeel, de variatie die hij koppelt aan een herkenbaar eigen geluid getuigt van een onverwachte muzikale maturiteit. Het wordt de komende jaren uitkijken naar het vervolg dat Ethan hieraan weet te breien.
Omar Rodríguez-López kende ik al als gitarist van The Mars Volta en At The Drive-In. Met De-loused in the comatorium wist die eerste band mij bijzonder te intrigeren. Wat rondsurfen leerde me dat deze Texaan intussen al zo'n vijftig solo-releases achter zijn naam staan heeft sinds 2004. Het is een fenomenale output en ik ga ze zeker niet allemaal beluisteren. Wel leen ik mijn oor (met plezier overigens) aan de nieuwe plaat Is it the clouds? die net uitgebracht werd. Het contrast tussen het bovengenoemde debuut van The Mars Volta en deze plaat kan amper groter zijn. Het grote, weidse gebaar heeft plaats gemaakt voor voornamelijk rustige nummers. Wat wel hetzelfde gebleven is, is dat er in elke song vanalles te horen en te beleven valt. Neem nu Rat pain, waarin de geest van Tom Waits rondwaart en het nummer minder rechtlijnig blijkt dan het eerst lijkt. Het resultaat van deze kleine sieraden is een bedwelmende trip door een wereld waarin alles mogelijk lijkt. De Mexicaanse invloeden zijn duidelijk te horen in Amor frio, een orgeltje opent Your own worst enemy en Broken (Reprise) is een luisterliedje waarin de zanger zo dicht bij de micro lijkt te staan dat je elke ademzucht hoort. Mijn persoonlijke favoriet is toch wel Once a broken human, dat muzikaal klinkt als de synthese van dit album. Het is van een eenvoudige schoonheid, al wordt het eveneens verrijkt met allerlei kleine details. Wie muziek zoekt die niet opdringerig is om mee te werken of gewoon rustig in de zetel wil zitten (al dan niet lezend), kan zich geen betere muzikale begeleiding wensen dan deze plaat.
Het overlijden van een goede vriend doet wat met een mens. Zelf mag ik van geluk spreken dat nog niet meegemaakt te hebben maar je hebt niet veel empathie nodig en observatievermogen om de impact toch minstens een beetje in te kunnen schatten. Zo'n sterfgeval confronteert je nog meer dan bij je grootouders of ouders met je eigen eindigheid. Niet iedereen verkeert in een situatie waarin je daarmee aan de slag gaat binnen je creatieve bezigheden maar Wannes Capelle en zijn band Het Zesde Metaal hebben het voordeel dat liedjes maken en platen uitbrengen hun stiel is en dat ze daarin ongegeneerd publiekelijk de rouw een plaats kunnen en mogen geven. Op Het langste jaar voel je doorheen heel wat songs dat de ziekte van Tom Pintens die uiteindelijk tot zijn dood zou leiden, als een bezielende levensadem het album zowel intimiteit als urgentie verleent. Ondanks zijn ziekte heeft Pintens uiteindelijk nog alle opnames kunnen meemaken en de plaat kunnen producen. Het overlijden van een dicht familielid van zanger Wannes Capelle versterkte dit alles nog meer. Misschien is deze plaat daardoor wel in zekere zin de meest donkere plaat van de Westvlamingen maar het is zeker ook de meest ingenieuze en meest gedetailleerde. Tegenover grote en kleine levensvragen in de teksten staat muziek die verrijkt is met de aardigste kleinigheden die hen zoveel meer diepgang verleent. De storm is daar een goed voorbeeld van. Een goede luisteraar leent zijn oor aan alle instrumenten en melodietjes die als een mug rond een brandende lamp cirkelen. Omgekeerd heeft het titelnummer net door zijn soberheid de grootste impact. Moeder aarde gaat thematisch schijnbaar een andere kant op: de ode aan onze planeet wijst ons op onze achteloze manier van omgaan ermee. Doch zinnen als "je bent zo dichtbij dat we je bijna niet zien staan" (maar dan in het Westvlaams) zijn evenzeer van rouw doordrenkt en zouden ook in een andere context hard binnenkomen. De twee sleutelsongs van deze plaat zijn mooi verdeeld over begin en einde. Den tijd die ons nog rest volgt op de opener en grijpt bij de keel door de dringende boodschap die de band ons meegeeft. Het is bij momenten toch wel naar adem happen bij de treffende dingen die Capelle zingt en je wordt gedwongen na te denken over hoe je zelf je leven leidt en of je wel het meeste haalt uit de tijd die je hebt met geliefden om je heen. En de afsluitende titelsong duwt je door het sober arrangement nog meer met je neus op de feiten. Het is van een intimiteit waarvan je je amper kan voorstellen dat de sfeer van een optreden niet heel sterk verandert eens deze song ingezet wordt. Als dit de live show afsluit, gaat volgens mij iedereen in stilte en peinzend naar huis, een stuk van het grote gedeelde verdriet meenemend.
Toen ik opgroeide, kwam er een shift in hoe omgegaan werd met emoties die getoond worden door mannen. Mijn vader was nog volwassen geworden met het idee dat je als man je verdriet en je tranen niet toont, zeker niet in het openbaar. De man moest sterk zijn zodat zijn gezin (en in het bijzonder zijn vrouw) op hem kon terugvallen als rots in de branding. Tijdens mijn adolescentie en jongvolwassenheid won het idee van de "nieuwe man" meer en meer terrein, een man die niet alleen (meer) hielp in het huishouden maar ook gevoelig mocht zijn. Mijn vader heb ik slechts éénmaal in mijn leven zien huilen, toen zijn moeder gestorven was. Mijn kinderen hebben mij vaker zien wenen al bleef ook ik het moeilijk vinden om mijn gevoelens zo openlijk zichtbaar te maken. Tranen zijn ook in de muziek een thema dat af en toe opduikt. In onderstaande playlist maak ik een selectie ervan.
Teardrop - Massive Attack: dit blijft één van de mooiste nummers van Massive Attack, waarin je bovendien de opbouw van de song heel goed hoort, laagje na laagje komt erbij en wordt er op het einde weer afgepeld.
Tears - Giorgio Moroder: ook de Italiaanse pionier van de electronische muziek en de (euro)disco maakte een song over tranen en hij gebruikte het in de soundtrack van Die Klösterschülerinnen, een erotische film uit 1972. Dit nummer werd gesampled door DJ Shadow in zijn Organ donor.
Tearz - Wu-Tang Clan: op het debuutalbum Enter the Wu-Tang (36 chambers) horen we deze fijne song.
Larmes de sel - Wall.E featuring Tsune: deze Franse hiphop-artiest verwijst naar de zoute smaak van tranen.
Her tears taste like pears - Dorian Concept: volgens de Oostenrijkse componist, producer en keyboardspeler Dorian Concept smaken sommige tranen dan weer eerder naar fruit. Dit nummer is te vinden op de verzamelaar Ninja tunes XX vol.1 van het Ninja Tune label.
Lágrimas de oro - Manu Chao: de frontman van Mano Negra maakte nadien solo nog enkele platen waarop de songs soms vaak op elkaar lijken en/of fragmenten uit Mano Negra-nummers recycleren. Hier horen we de muzikale thema's die heel het album Clandestino beheersen dan ook duidelijk terugkomen.
Le jardin des larmes - Zaz featuring Till Lindemann: de chouchou van de Franse hedendaagse popmuziek en de zanger van Rammstein, het blijft een vreemde combinatie maar hier werkt ze wel.
Crying - Roy Orbison: als iemand iets afweet van huilen, is het wel de man die het noodlot enkele malen hard tegenkwam in het leven.
Tears in the morning - The Beach Boys: de mooie samenzang van The Beach Boys mag zeker niet ontbreken in deze playlist.
Cry - Cigarettes After Sex: de dream pop van deze Texanen biedt troost als een warm dekentje, een glas thee en een arm om de schouder.
Through watery eyes - Douglas Firs: op The long answer is no (wat een prachtige titel toch), de tweede plaat van de groep rond Gentenaar Gertjan Van Hellemont, vind je dit nummer terug.
Crying - J.J. Cale: J.J. Cale is zo'n artiest waarvan je het bestaan makkelijk vergeet en af en toe bots je dan nog eens één van zijn uitstekende albums om hem te herontdekken. Het is alweer van 2013 geleden dat hij overleed maar laten we hem nooit echt vergeten.
Daddy cry - The Toasters: de New Yorkse ska-band The Toasters maakt nog steeds muziek, al is hun Moon Ska label dat ze oprichtten toen ze geen platendeal kregen bij het begin van hun carrière intussen wel ter ziele gegaan.
So many tears - 2Pac: Tupac Shakur is ook nog 27 jaar nadat hij doodgeschoten werd bijzonder populair.
Boys don't cry - Grant-Lee Phillips: als er één song is die mijn punt rond hoe mannen vroeger hun verdriet moesten wegsteken uitstekend illustreert, is het wel Boys don't cry van The Cure, hier gecoverd door de zanger van Grant Lee Buffalo die enkele hele mooie solo-albums op zijn naam heeft staan intussen.
Dancing with tears in my eyes - Ultravox: ook de new wave band rond John Foxx en Midge Ure probeert de tranen te verbergen achter een masker van vreugdevol dansen. Dit is overigens één van de oudste songs die ik me herinner al als kind gehoord te hebben.
Crying in the rain - The Everly Brothers: ondanks een latere reünie hielden The Everly Brothers er al enkele jaren na mijn geboorte mee op dus hen heb ik nooit bewust gekend als kind. Hun muziek werd wel gesmaakt door mijn ouders en hoorden we dus alsnog vaak. Ook zij hebben een manier gevonden om hun tranen te verbergen.
Blue eyes crying in the rain - Willie Nelson: deze country-legende, die nog steeds mooie platen uitbrengt, beschikt blijkbaar over dezelfde tactiek als het voorgaande duo.
Cry to me - Solomon Burke: in 2010 overleed soullegende Solomon Burke bij aankomst op Schiphol. Dat huilen ook een thema is binnen de soulmuziek mag geen wonder heten.
Don't cry - Guns N' Roses: de beide Use your illusion-platen waren een zeer ambitieus project van de band rond Axl Rose en Slash maar leverden wel enkele beklijvende songs op.
It keeps raining (tears from my eyes) - Bitty McLean: deze debuutsingle van de Britse reggae- en ska-artiest haalde in de UK zelfs de top 10.
Tears dry on their own - Amy Winehouse: uiteindelijk drogen tranen ook weer en gaan we verder met ons leven.
Als er een bloeiende Maastrichtse muziekscène bestaat, blijft haar bestaan alvast onopgemerkt bij ons in Vlaanderen. Het is eigenlijk ook meer bij toeval dat ik op de band Yin Yin stootte. Ze hebben net hun derde album uit, Mount Matsu, waarop ze de luistenaar meetronen van Nederlands-Limburg naar Japan. Het resultaat is een mix tussen twee muzikale culturen, waarin nu eens de ene dan weer de andere de overhand krijgt. In opener The year of the rabbit zijn de oosterse klanken overheersend terwijl in Takahashi timing de basis gelegd wordt door seventies disco waaroverheen een kimono gedrapeerd wordt. Tam tam had niet misstaan op de soundtrack van Kill Bill met de country-feel die erdoorheen kruipt. Komori uti lijkt me het muzikaal equivalent van zo'n zentuin waarin je het zand eindeloos kan harken. Helaas voelt de combinatie die steevast opzichtig bovengehaald wordt na een tijdje vooral aan als een gimmick en verlang je naar de wijsheid bij de band om dit matig en op het einde zelfs wat saai album te wieden tot een uitstekende EP. Het is een gemiste kans om ons naar Maastricht te lokken om daar de lokale bands te gaan ontdekken.
Damian Wilson is een Britse zanger die uit de progressieve metal komt (hij zat er in diverse bands) maar daar hoor je op Can we leave the light on longer? amper iets van. Dat partner in crime op deze plaat, Adam Wakeman, vooral bekend is als drummer bij Black Sabbath en de band van Ozzy Ousborne solo, maakt wat je hoort nog wat vreemder. Want ik moest vaak denken aan Jens Lekman bij het beluisteren. Ook dit duo schuwt elementen uit kitsch, easy listening, musicals en zelfs klassieke kerstgezangen (luister maar eens naar het begin van The man from the island) niet. Het levert een lichtvoetige plaat op die net zo bombastisch kan klinken als Connan Mockasin en Mika. We horen ook echo's van Elton John in Turn your life around. The battle of the bare knuckle fighter klinkt heerlijk typisch Engels, bijna alsof The Kinks plots een wat meer burlesque plaat zouden maken. En in de titelsong verwacht je half dat Liza Minnelli recht uit Cabaret het nummer binnenstapt en meezingt. Naar het einde van de plaat klinkt het allemaal wat minder uitbundig. Multiplicity is een pareltje in zijn eenvoud en eigenlijk hoef je daar niet meer over te vertellen. November komt recht uit het vakje "singer-songwriter tokkelt en zingt quasi achteloos" en Hero en Addlestone brengen je rustig naar de laatste noten van een plaat die een heerlijke verrassing blijkt.
De Londense Marika Hackman heeft, zo verklappen we u graag nu al, met Big sigh een prachtige plaat afgeleverd die haar talenten als songwriter, zangeres en multi-instrumentaliste mooi illustreert. De korte opener The ground laat je naar adem happen. Wat erna volgt, zweeft tussen het beste van Suzanne Vega (No caffeine), de verstilling van This Mortal Coil (Hanging) en de tederheid van Agnes Obel (The lonely house). De meeste songs worden geboren uit stilte en traagheid maar Marika schuwt een hoger tempo niet, zoals blijkt uit onder meer Slime, dat zo terechtkan in de catalogus van het label 4AD. Het is pas na meerdere luisterbeurten dat de plaat mondjesmaat haar geheimen en details prijsgeeft. Dat hoeft geen nadeel te zijn want elke beluistering is een onderdompeling in een wereld waar het heerlijk toeven is voor oren die verlangen naar mooie melodieën. Met haar vijfde album verdient deze vrouw een plaats in uw platenkast (of uw streaminglijst als u fysieke dragers afgezworen hebt). Je krijgt een synthese van kwetsbaarheid en kracht, verenigd in één artieste en soms zelfs in één song.
Beluister hieronder het volledige album, dat je kan bestellen via haar website:
Het was al een hele tijd dat ik Do the right thing van Spike Lee eindelijk wel eens wou zien, maar ik vond hem nergens op dvd. Gelukkig is er in de eindejaarsperiode de BBC, die in de laatste weken van het jaar een pak goede films (zowel recente als echt klassieke) uitzenden. En zo kon ik Do the right thing opnemen en bekijken. We volgen de bewoners van een straat in Brooklyn tijdens de warmste dag van het jaar. De hitte laat de gemoederen smeulen, alsook de vooroordelen en frustraties van de verschillende bevolkingsgroepen die er wonen. In de vooral zwarte, arme wijk wonen ook Hispanics en heeft de Italo-Amerikaan Sal samen met zijn zonen Pino en Vito een pizzeria waar iedereen zijn "slice" gaat halen. Het samenleven verloopt er niet gemakkelijk maar anderzijds is er ook een zeker respect voor elkaar, waardering die amper geuit wordt en zitten alle personages in wezen in hetzelfde schuitje waarin ze proberen te overleven in een wereld die hard kan zijn. Doorheen de dag wordt alles met elkaar verbonden door de dj van de plaatselijke radiozender Radio Love FM 108, Mister Señor Love Daddy (Samuel L. Jackson). Een onbezonnen actie op het einde van de dag blijkt de vonk te zijn die alles laat ontsporen en waar de film voorheen voor de kijker toch vooral amusant bleef, wordt het ineens grimmig en krijg je als kijker een inkijk in hoe dun het laagje is dat het samenleven min of meer harmonieus laat verlopen. De cast is geweldig: er is de al eerder genoemde Samuel L. Jackson als radio-dj, John Turturro (Barton Fink, O brother where art thou, de tv-serie van The name of the rose, The big Lebowski,...) speelt de oudste zoon van de pizzeria-eigenaar en Spike Lee neemt zelf de hoofdrol van de film voor zijn rekening. Maar ook de andere acteurs, wiens namen geen belletje deden rinkelen bij mij, spelen hun rollen geweldig. Zo geeft Bill Nunn op onnavolgbare wijze gestalt aan Radio Raheem, een struise zwarte jongen die hele dag met zijn ghettoblaster rondloopt en schijnbaar enkel Fight the power van Public Enemy afspeelt. Hoewel er een duidelijk kantelpunt is in het verhaal, zit er ook een grote continuïteit in het verhaal en in de personages en hun houding tegenover elkaar. Zoals al even aangehaald, is de verstandhouding en het onderling respect voor de verschillende groepen immers betrekkelijk oppervlakkig en makkelijk te ontregelen. Het is een onaangename boodschap voor de kijker die van het samenleven in zwarte wijken in New York een geromantiseerd beeld had. Eveneens verontrustend is om te zien hoe de politie één van de personages op een bepaald moment in een houdgreep houdt tot die stikt en hoe de waarschuwingen van omstaanders en collega-agent de wetsdienaar er niet van weerhouden zijn frustratie net iets te lang uit te werken. Het lijkt wel heel erg op de dood van George Floyd in 2020, liefst 31 jaar na deze film. We moeten ons weinig illusies maken over de heel trage, beperkte en bijwijlen haast onbestaande vooruitgang die er gemaakt wordt in de VS als het gaat over het omgaan met zwarte Amerikanen.
Hoewel ze blijkbaar al 30 jaar bestaan, is Shed Seven niet meteen een band waar ik vertrouwd mee ben. In de golf van Britpop hadden ze blijkbaar wel wat succes (vooral in het Verenigd Koninkrijk, veronderstel ik), maar A matter of time is voor het mij het eerste album van het vijftal uit York. Niettemin is het een heel aangename kennismaking. De alternatieve rock van de band klinkt erg melodieus (Kissing California neight zelfs een beetje naar The Beach Boys) maar vergeet niet dat energie de drijvende kracht is van rock. De grote aantrekkingskracht van deze plaat ligt trouwens in de afwisseling. Up tempo-nummers als Talk of the town, In ecstasy (met Rowetta van Happy Mondays) en Ring the changes worden afgelost door de ballad Tripping with you (met Laura McClure van Reverend And The Makers) of Starlings. Ook Let's go dancing sleept zich toepasselijk over de dansvloer. Afgesloten wordt er met Throwaways waarop Pete Doherty meezingt. Het is niet alleen het langste nummer van de plaat (met net iets meer dan 6 minuten), het is ook waardig slotnummer voor een plaat die aangenaam verraste.
Hier en daar las ik dat dit hét album van het jaar zal worden. Gezien we nog geen 14 dagen ver zijn in het jaar, lijkt me dat een boude uitspraak. Ik heb me eerder ook al eens gewaagd aan vroeg in het jaar zulke voorspelling doen, maar ik denk niet dat ik ooit al zo snel na nieuwjaar al zulke voorspelling durfde maken. Nu is Iechyd da zeker en vast een mooie plaat en hoewel er niet meteen hitsingles te bespeuren vallen, heeft elk van de song zijn charme. Toch is het vooral het geheel dat weet te bekoren. "Iechyd da", zo leert het internet me, is Welsh voor "cheers". Ik ben vast niet de enige die zich afvroeg wat de titel betekent dus dan hebben we dat meteen uitgeklaard. Bill Ryder-Jones, ooit de gitarist en bassist van The Coral (dat je misschien nog kent van Dreaming of you), maakt al een tijdje soloplaten maar was me nog nooit eerder opgevallen. Daar brengt hij nu duidelijk verandering in. Dat hij zelf zegt enorm beïnvloed te zijn door Ennio Morricone en Jonny Greenwood (van Radiohead), die een hele hoop soundtracks op zijn naam heeft staan, kan hij overigens niet wegsteken. Doorheen de hele plaat hoor je filmische melodieën van een weidsheid die shots van landschappen in westerns of road movies oproept. Een mooi voorbeeld is We don't need them, waarin de achtergrondzang van een koortje daar zeker toe bijdraagt. Soms zijn het ook gewoon prachtige kleine miniatuurtjes van nummers, zoals het haast kabbelende I hold something in my hand. Mij ga je nog geen voorspellingen over de eindejaarslijstjes horen maken. Dat gezegd zijnde is mijn kennismaking met Bill Ryder-Jones bijzonder aangenaam en ik vermoed dat deze plaat nog wel vaak zal te horen zijn ten mijnen huize.
In een tweedehandsboekenwinkel in Doornik (La Bourse aux Livres) kocht ik het songbook van Axis: Bold as love van The Jimi Hendrix Experience. Ik kan niet echt noten lezen en een instrument bespelen al helemaal niet, maar je weet maar nooit (en enkele vrienden van mij kunnen dat wel)...
Het was voor mij een uitgelezen kans om nog eens goed te luisteren naar dit album uit 1967, dat amper zeven maanden na Are you experienced werd uitgebracht. Op dit album staan geen grote hits als Hey Joe of Purple haze (of latere songs als All along the watchtower, Voodoo child (Slight return) en Crosstown traffic) maar dat maakt deze plaat niet minder interessant. Er wordt afgetrapt met een (fictief) radio-interview met Mr. Corusoe dat overgaat in een soort muzikale ruis. Het roept een beetje de sfeer op van science-fiction maar is vooral een geluidsexperiment. De twaalf songs die volgen, laten een breder wordende muzikale interesse van Jimi Hendrix zien, waarin uiteraard traditionele blues(rock) en rhythm and blues een belangrijke plaats krijgen. Spanish castle magic en Little wing zouden doorheen zijn hele carrière gespeeld worden op zijn concerten en het zijn ontegensprekelijk de hoogtepunten van de langspeler. Spanish castle magic is dan ook gedrenkt in blues maar ook de drumpartijen vallen op omdat ze een mooi tegengewicht vormen voor het formidabele gitaarspel van Jimi. Little wing sleept zich trager voort en doet daarom sterk denken aan het tempo van Hey Joe. Het mist net nog de kracht van die laatstgenoemde song maar het nummer blijft in zijn oeuvre niet zonder reden overeind. Wait until tomorrow lijkt inspiratie gevormd te hebben voor Glamour boys en Love rears up its ugly head van Living Colour. If 6 was 9 drijft op een ietwat staccato ritme dat de luisteraar toeleidt naar een prachtige gitaarsolo. Verder weet vooral ook Little miss lover te bekoren met echo's van zijn grootste hits. Dit mag dan niet zijn grootste en bekendste plaat zijn, met Axis: Bold as love bewees Jimi Hendrix al kort na zijn debuut dat hij een bijzondere muzikant was die het experiment en de crossover tussen stijlen niet schuwde.
Ooit stond Vince Clarke mee aan de wieg van Depeche Mode, dat hij echter begin jaren tachtig verliet. Samen met Andy Bell vormde hij daarna achttien albums lang het duo Erasure en tussendoor waren er nog samenwerking met onder andere Alison Moyet als Yazoo en Orbital. Toch staat de muziek op Songs of silence daar ver van af. Hier verdiept hij zich eerder in ambient en gezongen wordt er nauwelijk op de plaat. Zijn grote liefde voor electronica komt wel duidelijk op de voorgrond. Hij bouwde alle songs rond telkens één noot uit zijn synthesizer, die hij laat terugkomen gedurende het hele nummer en waaromheen hij de rest construeert. Dit album werd opgenomen tijdens de pandemie en het contemplatieve van de lockdown en isolatie hoor je hier heel goed. Hoewel de nummers behoorlijk verschillen van elkaar hebben ze gemeen dat ze heel goed een sfeer weten neer te zetten. In Passage horen we bovendien echo's van Pink Floyd op de top van hun kunnen. Imminent laat de zware bas contrasteren met een The Orb-achtige lichtheid. De cello in The lamentation of Jeremiah verleent deze song extra diepgang en zweept het ene moment op om het volgende weer tot rust te komen. Blackleg is het enige lied waarin we vocalen horen maar een traditionele song is het toch niet helemaal geworden. In zijn geheel klinkt deze plaat als een verzameling prachtige muzikale ideeën die niet altijd volledig zijn uitgewerkt. De songs lijken soms naar een belofte toe te groeien die niet ingelost wordt. Maar eens je dat kan loslaten en je laat onderdompelen in de geluiden waarmee ze opgebouwd zijn, valt van dit werkstuk wel degelijk te genieten.
Toen ik nog met mijn ex-vrouw samenwoonde in het huis dat we samen kochten en waar onze kinderen zouden opgroeiden (en dat nog steeds doen), was er onderweg naar de tramhalte een huis dat altijd tot mijn verbeelding sprak omdat het een torentje had. Al als kind was ik geïntrigeerd door kleine torentjes aan gebouwen, waarbij ik me altijd afvroeg wat er achter dat torenraam schuil ging of wie daar woonde. Het leek me zalig om daar je eigen kamer te hebben, al vermoed ik dat het niet altijd even gerieflijk is in een klein, rond kamertje. Of het nu torens zijn van kastelen, torentjes als een fantasie aan een huis zoals hierboven beschreven of toren als metafoor, ze hebben ook altijd een inspiratiebron gevormd voor artiesten. Hieronder breng ik dan ook een bloemlezing van songs die over torens gaan of ermee te maken hebben.
Townes Van Zandt is een singer-songwriter die niet mag ontbreken met zijn Tower song. De Amerikaan is een artiest waar heel veel muzikanten die ik graag hoor, naar verwijzen in interviews en die ik tot mijn eigen schande veel te weinig beluister. Met Leonard Cohen maakte ik in 1988 pas echt kennis toen hij First we take Manhatten bracht in een programma (geen idee meer welk) op vrijdagavond op de BRT. We waren zoals wel vaker op vrijdag bij vrienden van mijn ouders en de tv stond aan terwijl zij aan het kaarten waren. Toen ik in de bibliotheek het album I'm your man uitleende, was ik helemaal verkocht. Een band die ik zelden beluister maar die voor mij wel bij een bepaalde periode hoort en waarvan ik enkele songs ken, is The Mission. Vooral hun gebruik van symbolen uit een ver verleden en die typische stem van Wayne Hussey. De groep ontstond toen de oorspronkelijke samenstelling van Sisters Of Mercy uit elkaar viel en je hoort inderdaad een muzikaal lijntje tussen beide bands. Op een zitbal aan haar piano was An Pierlé begin deze eeuw een frisse verschijning in de vaderlandse muziekscène, met schijnbare eenvoudige liedjes en een manier van zingen die we nog niet echt eerder gehoord hadden. Ooit zag ik haar eens live in het Fort Napoleon in Oostende, toen dat na de restauratie heropend werd als evenementenlocatie. Ook al zo'n typisch stemgeluid en typische manier van zingen heeft Justin Vernon, beter bekend als Bon Iver. Op zijn debuut vind je Towers terug. Natalie Merchant, ooit zangeres bij 10.000 Maniacs, heeft allang een solo-carrière uitgebouwd, zij het niet in de spotlights maar met wel een loyale fanbase en een constante kwaliteit. Ik was haar eerlijk gezegd wat uit het oog verloren, maar vorig jaar nog bracht ze Keep your courage uit, de plaat waarop je Tower of Babel terugvindt. Ook The tower van Future Islands werd vorig jaar pas uitgebracht. Na hun succesvolle single Seasons (Waiting for you) zag ik ze op Pukkelpop en ze verrasten me toen in positieve zin. In de slipstream van de grunge werd Superchunk een naam die bij muziekliefhebbers al eens een belletje deed rinkelen. Hun muziek is erg beïnvloed door punkrock, Sonic Youth, Hüsker Dü, The Minutemen,... Ze richtten het platenlabel Merge Records op, dat onder meer Funeral van Arcade Fire uitbracht. De Amerikaanse Zola Jesus incorporeert ook invloeden uit klassieke muziek, industrial en goth in haar platen en dat hoor je ook hier op Tower. De Nederlandse rapper Noentie (hier samen met De Chef) brengt nog maar sinds 2022 singles uit. Vorig jaar was er dit Blaas het van de toren. Uit een heel ander vaatje tapt Fit For A King, Texanen binnen de hardcorescène die sinds 2007 al zeven albums uitbrachten. Tower of pain klinkt ook zoals de titel al suggereert. Rapunzel, het bekende sprookje over een meisje dat door haar stiefmoeder opgesloten wordt in een toren om haar te beschermen tegen de wrede buitenwereld, vormde ook voor meerdere artiesten een inspiratiebron. Hier horen we zowel Dave Matthews Band (in 1998) als Let's Eat Grandma (in 2016). Over David Turtle Ramani is het niet eenvoudig iets terug te vinden op het internet. De muzikant blijkt vooral muziek voor tv-programma's, series, commercials en dergelijke te maken. Cru The Dynamic is Steve Bryant, een drummer die geschoold is in de jazz maar toch vooral hiphop en drum 'n bass maakt. Hij tourt vaak mee met andere artiesten en neemt soms zelf platen op. Hier horen we Freedom tower spaceship uit 2012. Twin towers is een song van XVICTORXRS, een artiest waarover ik verder geen informatie vond en die vorig jaar drie singles uitbracht die via Spotify te beluisteren zijn. In 1993 wees Humo mij de weg naar Me'Shell Ndegeocello, een Amerikaanse geboren in Berlijn als dochter van een militair, die vanaf haar debuut Plantation lullabies genres als soul, funk, reggae, hiphop, jazz en rock vermengde. Ik was toen danig onder de indruk van haar album maar de platen die ze daarna maakte, spraken me steeds minder aan. Afgaande op deze song uit haar vorig jaar verschenen plaat The omnichord real book verdient ze wellicht een nieuwe kans. De Australische band We Lost The Sea maakt al meer dan tien jaar platen en is zo'n band die ik vroeger kon ontdekken in de bib van Gent waar ze in hun uitgebreide cd-collectie vaak bands zitten hadden waarvan ik nog nooit gehoord had, maar die door hun bandnaam en albumhoes mij toch wisten te verleiden. Hun mix van postrock en noise klinkt heel weids en cinematografisch. Toen Grouper in 2013 het album The man who died in his boat uitbracht, werden ze binnen de alternatieve muziekscène onthaald als the next big thing. Ik denk niet dat die belofte waargemaakt is maar ik sluit deze playlist toch graag af met hun dromerig Towers.
Wie onlangs de Pano-reportage zag over sepsis (hier nog steeds te bekijken), kent Ilse Malfait al. Ze werd zelf slachtoffer van de aandoening die haar leven helemaal overhoop gooide en verloor uiteindelijk haar onderbenen en enkele vingers. Haar verhaal is het startpunt voor het boek Elk uur telt: een waargebeurde medische thriller maar je mag meer verwachten dan een zoveelste waargebeurd relaas van iets verschrikkelijks, want de auteur ging verder op zoek naar wat sepsis is en hoe het komt dat het nog zo onbekend is bij artsen. Die onbekendheid zorgt ervoor dat het vaak niet of te laat gediagnosticeerd wordt. Nochtans is een snelle juiste diagnose onontbeerlijk om de gevolgen zo minimaal te houden door een tijdig ingrijpen. En sepsis kan zware gevolgen hebben, zelfs tot de dood toe, zoals het boek illustreert (gelukkig liep het voor Ilse Malfait niet zo fataal af). Zelf kies ik er (voorlopig?) voor om het boek niet te lezen aangezien er ingrijpende medische ingrepen zitten aan te komen maar mijn lief is het boek aan het lezen. Ze verzekert me dat het goed geschreven is, weg blijft van het kleffe pad van de verhalen over een eigen lijdensweg maar net heel sterk focust op wat sepsis is en het grotere plaatje rond de onbekendheid ervan. Om eerlijk te zijn, ze is zelfs nogal onder de indruk en dat gebeurt niet zo gauw. Met dit boek wil Ilse Malfait overigens bekomen dat er ook bij ons, zoals in sommige andere landen, een sepsisplan uitgerold wordt door de overheid en ze wil het begrip in ieder geval bekender maken, niet enkel bij dokters maar ook algemeen.
Toen ik op mijn elfde mijn eerste radio-cassettespeler kreeg of kocht, zo herinner ik me, waren er twee songs die in die periode bovenaan de hitlijsten stonden: Radio ga ga van Queen en You are van Dolly Parton. Ik zou kunnen opzoeken of die inderdaad rond dezelfde tijd op nummer 1 stonden in de BRT Top 30 maar soms is het beter je herinneringen intact te laten, zelfs als ze niet helemaal juist zouden zijn. Nu is You are allerminst haar beste nummer, toch heb ik een zwak voor Dolly Parton. Dat komt door het album Halos & horns uit 2002, waarop ze onder meer een mooie versie bracht van Stairway to heaven van Led Zeppelin. In de jaren erna luisterde ik af en toe nog eens of ze een nieuw album had (het vorig jaar uitgebrachte Rockstar is haar tiende plaat nadien) en ik zag intussen enkele documentaires over haar, waaronder onlangs nog Here I am (te bekijken via de link, tenminste toch bij publicatie van deze post). In weerwil van haar imago blijkt ze een heel verstandige vrouw die de regie stevig in handen wist te houden en dat in een omgeving (de countrywereld) waarin mannen stevig de plak zwaaien. Ze maakte slimme keuzes (onder meer om de rechten voor I will always love you niet te verkopen) die haar geen windeieren gelegd hebben en hoewel ze er zorgvuldig over waakt weinig potentiële fans voor het hoofd te stoten, is ze allesbehalve een windhaan die draait en keer met de wind of een mossel-noch-vis tsjeef. Hoe ze zich al die tijd staande heeft weten te houden en altijd succesvol is gebleven, dat is toch wel iets waar je respect en bewondering voor mag opbrengen, temeer omdat ze heel vaak ook goeie songs en albums uitbrengt.
Vorig jaar verscheen dus Rockstar, een plaat met vooral covers van vaak bekende nummers die ze samen met andere artiesten brengt, niet zelden de originele uitvoerders. Het is een verrassend potige plaat, met versies die soms steviger klinken dan het origineel (zoals Every breath you take dat ze samen met Sting brengt). Verder horen we onder meer John Fogerty (Long as I can see the light), Peter Frampton (Baby, I love your way), Kid Rock (Either or), Pink en Brandi Carlile ((I can't get no) Satisfaction), Debbie Harry (Heart of glass), Elton John (Don't let the sun go down on me), Lizzo (op een nieuwe versie van Stairway to heaven), Emmylou Harris en Sheryl Crow (You're no good), Linda Perry van 4 Non-Blondes (What's up?) en de nog levende BeatlesPaul McCartney en Ringo Starr (Let it be). Ook Miley Cyrus, waarover ze zich wat ontfermd heeft, zingt mee op een net wonderlijk ingetogen Wrecking ball. Dertig songs lang (bijna 2,5 uur luisterplezier zou het promoteam zeggen) weet Dolly Parton ons te betoveren met versies en samenwerkingen die een grote liefde voor muziek én durf etaleren. En zo blijft ze ook nu nog een relevante artieste die zich niet zomaar in één vakje laat duwen.
Er zijn plekken waar ik graag in dit leven nog eens zou geraken. Sommige liggen behoorlijk dichtbij (zoals de Geraardsbergse deelgemeente Onkerzele), anderen verderaf. Eén van de tot mijn verbeelding sprekende plekken op aarde is zeker Istanboel, dat met zijn rijke geschiedenis (het heette vroeger o.a. Byzantium en Constantinopel) en zijn unieke ligging een ware mengelmoes is van culturen, volkeren, eetgewoonten,... en het lijkt me bovendien een prachtige stad met enkele indrukwekkende gebouwen, waaronder natuurlijk de Hagia Sophia en het Topkapipaleis.
Of ik er ooit zal geraken, weet ik niet. Eerlijk gezegd acht ik de kans eerder klein maar dromen mag. En dat dromen werd nog versterkt door het kookboek Istanbul van Rebecca Seal, dat niet alleen (vaak eenvoudige) verleidelijke recepten bevat, maar ook foto's van de stad. En natuurlijk zijn er de talrijke beelden die ik van de stad al zag op tv.
Muzikaal heeft de stad ook al heel wat bijgedragen, door muzikanten afkomstig van daar, maar ook door inspiratie op te leveren voor internationale artiesten.
Zo maakte de New Yorkse band They Might Be Giants op het album Flood (waarop ook hun grootste hit Birdhouse in your soul staat) dit leuk nummer over de naamswijzigingen die de stad doorheen haar geschiedenis onderging: Istanbul (not Constantinople).
De Canadese Loreena McKennitt maakt muziek die diep geworteld is in de Keltische folktraditie (later ook met Arabische invloeden) en brengt een mooie ode aan de stad in The gates of Istanbul.
Ik weet niet veel af van klezmermuziek, een Joods muziekgenre binnen de jazz, maar af en toe kan ik er wel van genieten. Het London Klezmer Quartet brengt een muzikaal eerbetoon aan de Bosporus, de zeestraat die Istanboel in een Europees en een Aziatisch deel verdeelt.
Herinnert u zich nog het titelloze debuut van Pinback uit 1999, met songs die vaak de naam droegen van steden op aarde (maar ook van filosofen)? Op dat album vind je ook Byzantine.
Patti Smith, één van mijn favoriete vrouwelijke artiesten, liet zich voor de titel van Constantine's dream inspireren door een droom van de Romeinse keizer Constantinus voor die een cruciale veldslag zou uitvechten, waarin God hem een boodschap gaf. De songs verwijst verder naar Christopher Colombus, Sint-Franciscus van Assissi en renaissance-schilder Pierro della Francesca. Het gaat over de verhouding tussen kunst en natuur en is één lange semi-improvisatie waarop ze een lokale Italiaanse band (Casa Del Vento) liet meespelen.
Condor Gruppe is een Belgische band die opgericht werd door twee leden van Creature With The Atom Brain en aangevuld met leden van o.a. Flying Horseman en Meuris. Op hun plaat Gulliver uit 2022 hoor je Turkse muzikale invloeden in het toepasselijk getiteld Galata (naar een stadsdeel van Istanboel, bekend van de voetbalclub Galatasaray).
Het Topkapipaleis was ooit de residentie van de Ottomaanse sultan in de stad. Tegenwoordig is het een museum. Transglobal Underground, een band die ik in mijn hart draag voor hun dancemuziek die geïnspireerd is door invloeden uit de hele wereld (met zang van o.m. de geweldige Natascha Atlas), laat Ottomaanse invloeden doorklinken in Topkapi.
Een belangrijk deel van de James Bond-film From Russia with love speelt zich af in Istanbul en filmcomponist John Barry maakte op de soundtrack dit heerlijk relaxte nummer The golden horn.
De toegang tot de Bosporus (of de Gouden Hoorn) vanuit het zuiden zijn de Dardanellen (waar ook Troje lag), waar in de Eerste Wereldoorlog de Geallieerden een mislukte invasie probeerden (1915). Het waren vooral Australische en Nieuw-Zeelandse soldaten die er omkwamen en dus hoeft het niet te verwonderen dat het lied He died at the Dardanelles deel uitmaakt van een verzameling Australische oorlogssongs uit WO I.
Istanboel vormt door zijn ligging de wellicht belangrijkste verbinding tussen twee continenten die soms samen als Eurazië worden aangeduid. Op The resistance uit 2009 bezingt Muse op nogal Queen-achtige wijze The rise of Eurasia.
Over Cem Karaca postte ik ooit lang geleden hier al eens, toen ik zijn muziek ontdekte. Hoewel hij niet in Istanboel geboren is, verhuisde hij er wel naartoe nadat hij vanuit ballingschap uit West-Duitsland kon terugkeren in 1987. De eerste minister had hem intussen immers gratie verleend nadat de militaire dictatuur hem als subversief element had vervolgd. Ik vind de clip die bij deze song hoort ook heel leuk. Je ziet Karaca die eruitziet als een soort Turkse Frank Zappa in een zwart-wit sixties decor en die met heel veel handgebaren zijn lied brengt. Bekijk de clip hieronder:
Tenslotte wil ik ook graag verwijzen naar de fantastische website Beehype waar de beste hedendaagse muziek uit zowat alle landen ter wereld bij elkaar gebracht wordt en waar je dus parels kan ontdekken die je hier nooit op de radio zou horen of waar je nooit over zou lezen op muzieksites. Eén van de Turkse bands die ze highlighten is het uit Istanboel afkomstige Biz, Je hoort hier één van hun populairste nummers (uit 2015), de titeltrack van Dünya büküldü.
