27 maart 2020

Gelezen (142)

De Bourgondiërs. Aartsvaders van de Lage Landen - Bart Van Loo



Bart Van Loo is erin geslaagd met deze geschiedenis van de Bourgondiërs (en hun invloed op onze gewesten) een adembenemend spannend en interessant verhaal neer te schrijven waarin hij verbanden legt (ook met het heden) die het belang van deze dynastie zonneklaar maakt. In een eerste deel schetst hij de voorgeschiedenis zoals die zich vanaf de val van het Westromeinse rijk (ongeveer) heeft afgespeeld tot 1369 wanneer het verhaal met Filips De Stoute echt begint. We worden geloodst door een eeuw waarin nadien ook nog Jan Zonder Vrees en Filips De Goede Bourgondië (en de gebieden in de Nederlanden) tot verdere hoogten stuwen, waarna er uitgebreid stilgestaan wordt hoe onder Karel De Stoute een einde komt aan die hoogdagen en het verval zich inzet, waarna het zwaartpunt verschuift naar de komende Habsburge dynastie. Het boek eindigt met Keizer Karel, Karel V, geboren in Gent en heerser van een rijk waar de zon nooit ondergaat.
Het is heerlijk hoe de schrijver ons meeneemt naar Gent (mijn stad) en Brugge (de stad van mijn lief), alsook naar vele andere plekken in de uitgestrekt gebieden van Bourgondië en zelfs Zwitserland tot helemaal in het hoge noorden van het huidige Nederland (Friesland, Groningen), hoe plekken die steden geduid worden in hun geschiedkundig (of kunsthistorisch) belang, plekken waar ik al geweest ben of ooit graag heen zou gaan (zoals de stad Beaune, waar heel wat moois te zien valt uit de beschreven periode). En uiteraard worden ook de kunstenaars uit die tijd, die nauw verbonden waren met het geslacht der Bourgondiërs, uitgebreid aangehaald: de gebroeders van Eyck, Hugo van der Goes, Rogier van der Weyden, Sluter, Memling, Broederlam en Maelwael,...
Dit boek is een ware ontdekkingsreis doorheen onze geschiedenis die er niet voor terugdeinst mythes te ontkrachten en samenhangen over de eeuwen heen te duiden. Dit is de mooiste geschiedenisles die je maar kan krijgen. Ik ben mijn lief dan ook zeer dankbaar dat ze mij dit boek cadeau deed.



The moon is down - John Steinbeck



Zonder heel concreet te benoemen waar de gebeurtenissen in dit boek gesitueerd zijn, is de Tweede Wereldoorlog heel herkenbaar. Het is dan ook geschreven toen die volop bezig was.
Toch is John Steinbeck erin geslaagd een oorlogsverhaal te vertellen dat dieper graaf en focust op de onderliggende psyche van een bevolking, eerder dan de actie van de oorlog. In een veroverd stadje zet een eerste executie door de bezetters een proces in gang dat volgens Steinbeck perfect illustreert hoe en waarom geen enkele bezettingsmacht er ooit kan in slagen daadwerkelijk een oorlog te winnen. Veldslagen winnen is makkelijk, maar de eindoverwinning is voor hen die in wezen vrije mensen zijn gebleven omdat ze zijn wie ze zijn waar ze zijn en waar ze al altijd waren. De zinloosheid van oorlogsverrichtingen is zelfs voor de vijand duidelijk als die durft de ogen te openen en zijn verstand en hart durft te laten spreken. Het is de hoopvolle boodschap die wellicht in 1942 nodig was voor de lezers van Steinbeck.

Geen opmerkingen: