10 december 2013

Gelezen (56)

Dit keer wil ik het hebben over de drie dunne boekjes die Stéphane Hessel schreef (het laatste overigens samen met Edgar Morin) en die voor velen een inspiratiebron vormden. De Indignados in Spanje haalden zelfs hun naam bij zijn eerste werkje.

Neem het niet! - Stéphane Hessel


Stéphane Hessel, de dit jaar op 95-jarige leeftijd overleden Fransman die in het Franse verzet streed tijdens de Tweede Wereldoorlog, als Jood tweemaal het kamp overleefde en later onder meer ambassadeur werd bij de Verenigde Naties, beschrijft in dit pamflet wat hem boos maakt en wat hij vindt dat ook andere boos zou moeten maken. Hij put daarbij uit de waarden die hem ooit zo actief maakten in het verzet tegen de Duitse bezetter, die er voor zorgden dat hij zich kon scharen achter het programma dat toen uitgetekend werd voor de heropbouw van Frankrijk. Bovendien schreef hij mee aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. 
Hoewel soms wat pamflettair, is het wel een duidelijk en helder pleidooi om in verzet te komen tegen de krachten die ons bedreigen: de verwaarlozing en uitbuiting van het milieu, een ongebreideld winstdenken en nationalisme dat aanstuurt op etnische zuiveringen.

Doe er iets aan! - Stéphane Hessel


In het minst interessante deel, geschreven in interviewvorm, weidt Hessel uit over wat zou moeten gebeuren met de woede en het verzet waartoe hij opriep. Eigenlijk wordt wat hierin gezegd wordt, een pak beter uitgewerkt in het derde deel.

De weg van de hoop - Stéphane Hessel & Edgar Morin


In dit deel zetten de auteurs een "politiek" of eigenlijk breder, maatschappelijk programma neer, dat verder uitgewerkt is dan de aanzetten in Doe er iets aan!. Het vormt een samenhangend geheel en de hoofdlijn in het boek is dat ze oproepen tot een politiek van het goede leven.
Bij momenten doet het allemaal nogal erg Frans aan (er wordt nogal eens gehamerd op de voortrekkersrol die Frankrijk zou kunnen of moeten spelen, en soms is het nogal filosofisch in een Franse traditie), maar het is wel erg helder en erg consistent, en kan een ware inspiratie vormen voor wie een mooiere wereld vorm wil geven. Bovendien komen zowat alle domeinen van de samenleving op één of andere wijze wel aan bod. Dat maakt dit boek uiteindelijk het meest interessante van de drie.

Geen opmerkingen: