Hier ben ik - Jonathan Safran Foer
Waarom hebben mensen nood aan "afsluiten"? Waarom heeft mijn lief zoveel moeite met een open einde? En waarom, vooral, moeten schrijvers altijd nog een soort epiloog aan hun roman breien, die de helft van de tijd niet eens de epiloog heet maar het in feite toch is, of voor mij minstens zo aanvoelt.
In Hier ben ik zou het boek kunnen eindigen wanneer Jacob naar Israël gaat (ik ga hier niet meer zeggen om niets te verklappen), maar we krijgen dan nog zo'n -ruwe schatting- 50 bladzijden met nabeschouwingen, een vervolg in het verhaal. Voor mij had het echter daar mogen eindigen, het had logisch gevoeld en gevoeld als het punt waarnaar de roman toewerkte. Inderdaad, sommige verhaallijnen (vooral degenen die ik wat verder in mijn betoog de "innerlijke verhaallijnen" ga noemen), waren nog niet afgewerkt, maar intrapsychische ontwikkelingen komen nooit, in het echte leven, tot voltooiing.
Jonathan Safran Foer weet hoe hij een boek moet schrijven: hij gebruikt mooie stijlfiguren, de roman is goed geconstrueerd, er wordt goed afgewisseld tussen "uiterlijke verhaallijn" (de aardbeving in het Midden-Oosten en de gebeurtenissen die daaruit voortvloeien) en de "innerlijke verhaallijn", die eigenlijk op zich ook weer uiteenvalt in één meer uiterlijke, waarneembare (de gezinsmoeilijkheden) en één uitgesproken innerlijke (de zoektocht naar identiteit en wat die identiteit bepaalt). Globaal kan je dus zeker zeggen dat het een goed boek is, al had het dus korter gekund (en misschien wel gemoeten).
Eén moeilijkheid aan dit boek heb ik nog niet benoemd: je moet toch redelijk thuis zijn in de Joodse gebruiken, woordenschat en zelfs geschiedenis om ten volle te snappen wat aangehaald wordt. Maar zoals elk goed boek, overstijgt het verhaal voldoende het particuliere om het universele te laten herkennen door de lezer.
Domheid voor beginners - Matthijs van Boxsel
Dit boek is eigenlijk een inleiding of een samenvatting van de "Encyclopedie van de domheid" van Matthijs van Boxsel. In twee delen legt hij uit wat domheid is, welke rol domheid speelt in geschiedenis en cultuur en hoe dit zich concreet uit en waarin de waarde ervan ligt. Het eerste deel leest eerder als een encyclopedische verzameling feiten, het tweede deel is een pak aangenamer om lezen en vaak erg grappig.
Birk - Jaap Robben
In Birk vertelt Jaap Robben het verhaal van een jongen die zijn vader verliest (die verdrinkt in zee). Het isolement van het eiland tussen Schotland en Noorwegen waar hij woont met zijn moeder en verder enkel een buurman (het enige andere huis op het eiland is van een reeds lang overleden vrouw) vormt de geslaagde achtergrond om de rouw, het verdriet en het omgaan daarmee te schetsen, dat bij de personages een verschillende vorm aanneemt. De jongen groeit op in een wereld met een eigen logica, die mooi beschreven wordt door de auteur. De psychologische uitdieping van de karakters is erg treffend. Dit boek bewijst dat "er gebeurt veel" ruimer kan begrepen worden dan veel actie.
Don't suck, don't die. Giving up Vic Chesnutt - Kristin Hersh
Dankzij dit boek van Kristin Hersh, een collega-muzikante (van Vic Chesnutt), heb ik 's mans muziek terug wat meer beluisterd om te constateren hoe goed die wel is. Hersh vertelt over haar vriendschap met Vic en schetst met anekdoten en overpeinzingen een portret van de singer-songwriter. Helaas is dit zo persoonlijk dat je je vaak meer buitengesloten voelt dan dat je inzage krijgt in wie hij was. Enkel het derde (van vijf) hoofdstukken is wat dat betreft beter en maakt duidelijker wat een getroubleerde persoon hij ook was maar ook welke impact hij had op mensen rondom zich. Het is voor de rest nogal doorbijten, dit boek, maar dat hoofdstuk maakt veel goed.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten