29 maart 2013

10 platen die haar leven beïnvloedden: Eva Mouton

We spraken schrijfster en illustratrice Eva Mouton in haar gezellige huis in het Gentse Patershol. Eva Mouton heeft een getekende column in DS Weekblad, de weekendbijlage van De Standaard, en die bijdragen (gekend als Eva's gedacht) zijn nu ook in een gelijknamig boek verzameld (samen met foto's, tekeningen en stukjes tekst) en uitgebracht bij uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen.

 foto: Thierry Van Dort

Zelf maakte Eva Mouton ooit grafisch werk voor een album van Styrofoam en ze maakte één van de ingezonden covers voor de compilatie van Ruisbestuiving, het programma van Urgent.fm. Ze vertrouwde ons toe welke platen het belangrijkst zijn in haar leven:

1. Felt – Nils Frahm


Eva geeft toe dat ze moeite heeft zich te concentreren op haar werk, maar gelukkig helpt deze plaat van Nils Frahm haar daar enorm bij. Ze merkt dat het in het creatieve proces soms lang duurt eer iets ook op een blad kan komen, en dan is de rust die dit album uitstraalt, het steuntje dat ze nodig heeft. Ze wordt er in een goeie werktoestand door gebracht. De plaat kent een soort eentonigheid, met piano en zonder tekst, een gelijkmatigheid die een goede concentratie makkelijker maakt. Eva heeft ook op YouTube al heel wat nummers van Nils Frahm gevonden, van optredens in kerken en zo, waarbij haar opvalt dat hij een nog erg jonge gast is, met grappige bindteksten, die iets unieks maakt dat haar enorm aanspreekt.
Wanneer we haar het verhaal achter de plaat vertellen (over het vilt -”felt”- dat hij op de hamertjes van zijn piano bevestigde om de buren niet te storen), is ze verbaasd en geïntrigeerd.

2. Argo navis – Capsule


Haar vriend Bert, die meewerkt bij de Gentse studentenradio Urgent.fm, had de Antwerpse band Capsule ooit geïnterviewd en haar meegenomen naar hun optreden in de Kinky Star. Hoewel er slechts 20 man in de zaal stond, gaf de band toch alles en Eva amuseerde zich fantastisch. De band bedient zich van een soort geschiftheid, met allerlei gekke geluidjes die vervat zitten in de songs, die haar heel erg aanstaat. Voor haar blijft muziek binnen het creatieve veld iets erg mysterieus. Eva zelf is niet meteen muzikaal en net zoals vroeger met fysica, ervaart ze dat het iets is wat ze niet kan verklaren, waarvan ze niet begrijpt hoe het juist in elkaar zit, en nét dat is voor haar een aantrekkingskracht, die zeker in de muziek van een groep als Capsule haar enorm weet te vatten.
Op het podium blijkt Capsule een erg enthousiaste bende te zijn, die zelfs voor het beperkte publiek dat er toen was volop loos gingen en bisnummers en al speelden.
De vinyl versie van Argo navis die ze ons toont, leidt ons tot de bedenking dat vinyl meer mogelijkheden biedt voor artwork. Eva ziet platen ook echt als objecten, en de grootte van de hoes levert grafisch een pak meer kansen dan de kleinere cd-hoes (of de thumbnail die bij een mp3 hoort).

3. OK computer – Radiohead

Toen Eva 13 jaar was, leerde ze via haar 2 jaar oudere zus Radiohead kennen, al geeft ze aan dat ze erin is moeten groeien. De plaat die ze kiest, is een all time classic. Toch is Eva zelf pas ten tijde van Hail to the thief intensief beginnen luisteren naar Radiohead en is ze naar hun concerten beginnen gaan. Het is de laatste tijd dat ze vooral teruggrijpt naar hun ouder werk, waaronder dus dit album.
Net zoals wel vaker bij Radiohead, vond ze de eerste beluistering wat tegenvallend, maar dat wordt ook altijd beter, net omdat je als luisteraar zelf je best moet doen, een inspanning moet leveren om echt de muziek te vatten die Radiohead maakt. Voor Eva betekent dit ook dat zulke muziek het langst interessant blijft. Radiohead blijkt voor haar overigens ook fantastisch te passen in de auto en brengt haar tijdens autoritten in een ideeëntoestand.
Eva herinnert zich ook hoe haar moeder bijna gek werd van de grijsgedraaide Radioheadplaten, die voor haar klonken als “zaagnummers”. Gelukkig, zo stelt Eva vast, zijn het geen zaagnummers, maar songs die je moet léren begrijpen.

4. Kind of blue – Miles Davis

Eenzelfde ervaring had Eva overigens ook met deze plaat van Miles Davis. Vroeger vond ze jazz maar iets elitair, iets voor oude mensen. Nu echter heeft ze, na inspanningen waartoe ze uitgedaagd werd, echt leren luisteren en hoort ze bijvoorbeeld hoe in een song als Freddy Freeloader één instrument alle andere meetrekt. Ineens begreep ze hoe de muziek is samengesteld uit antwoorden van muzikanten op elkaar. Dat inzicht gaf aanleiding tot het nog breder besef van wat muziek in essentie is of kan zijn. Via filmpjes op YouTube zet ze nu ook kleine stapjes in de richting van jazzmuzikanten als Coltrane.
Wat haar vooral treft, is het gevoel van een echt nieuw inzicht, het gevoel iets ontdekt te hebben, iets nieuws geleerd te hebben.
Onlangs, overigens, maakte ze een hele dag een muurschilderij, met enkel deze plaat, en zat ze een hele dag tussen verf en jazz, weg van de wereld.
 
5. Dagen van gras, dagen van stro – Spinvis

Voor wie onder meer met Tien om te zien opgroeide, is Nederlandstalige muziek allesbehalve evident. Toch slaagt Spinvis erin om in onze eigen taal iets te brengen dat de platgetreden paden moeiteloos verlaat. Voor Eva zijn de songteksten niet minder dan geniaal, waar ze naar kan blijven luisteren. Het is een grote droom van haar om ooit eens samen iets op poten te zetten met Spinvis.
Ooit zag ze hem live in De Kreun: hij kwam het podium op en struikelde over zijn microfoonkabel. Daarna stond hij helemaal alleen op het podium, met een loop station en met drie smalle schermen rondom zich, waarop de gastmuzikanten (waaronder ook de Nederlandse auteur Simon Vinkenoog) kwamen meezingen. “Eigenlijk”, zegt Eva, “is zijn verhaal heel erg mooi. Hij is een man die pas op zijn veertigste zijn debuutplaat maakte. Eerst heeft hij goed rondgekeken en de tijd genomen zich te bezinnen over hoe en wat hij wou maken”. Ze steekt haar bewondering voor de man dan ook niet onder stoelen of banken.
Eva vindt dat de muziek van Spinvis vooral bij de zomer hoort (en bij lente die al overgaat in zomer, zo van die lekker warme lentedagen). Ze herinnert zich nog hoe de plaat haar ooit door haar scriptieperiode heen hielp, met prachtige liedjes als 'Ik wil alleen maar zwemmen'. Het is een plaat waar ze niet in de winter naar luistert, en ook niet in de auto.

6. The very best of – Cat Stevens

Toen Eva een jaar of 16, 17 was, haar ouders gescheiden en op zondag het huis een lege aanblik bood, zette ze deze plaat van haar moeder altijd op. Voor haar blijft dit album dan ook voor altijd verbonden met het sterke moeder-dochtergevoel van die zondagen. Het waren ellenlange zondagen waarop haar moeder streek, de puberende Eva eigenlijk niets deed en Cat Stevens zijn beste nummers ten gehore bracht.
Wat haar ook zo aanspreekt in Cat Stevens, is dat hij probeert met zijn muziek mensen te verbinden, en zo voor een betere wereld wil zorgen. Nummers als Can't keep it in en Peace train spreken haar nog steeds erg aan. Net als Leonard Cohen en The Who, is Cat Stevens echt een artiest die ze via haar moeder leerde kennen.
Vorig jaar of zo ging Eva samen met haar moeder naar een concert van Cat Stevens in Vorst Nationaal. Het bleek verschrikkelijk. Daar was ze wel teleurgesteld om, omdat ze net veel had verwacht van het samen naar een concert gaan met haar moeder, naar een artiest die voor hen samen zo veel betekent. Gelukkig deelde haar moeder haar mening. Waar ze voorheen Cat Stevens zag als een man die zoekende was en gewoon de dingen wou begrijpen, straalt hij nu uit dat hij “het weet” en dat hij anderen wil overtuigen. Cat Stevens bleek een prediker geworden te zijn van ZIJN geloof, ZIJN gelijk... Bovendien, en dat is voor Eva natuurlijk ook niet onbelangrijk, maakte hij gebruik van zowat de slechtste visuals ooit (met paarse elfen en zo!).

7. 1962-1966 (The red album) – The Beatles

Voor Eva is dit een typische zondagochtendplaat, waarbij je in pyjama blijft rondlopen, rustig ontbijt en het liefst al een lentegevoel krijgt. Bovendien houdt Eva wel van de tijdsperiode waarin de liedjes op deze plaat tot stand kwamen. Het album klinkt bovendien erg poppy: The Beatles hebben op dat moment nog niet veel te zeggen, ze zingen luchtige liedjes over de liefde en zo... Alles klinkt ongedwongen, erg enthousiast. Het zijn stuk voor stuk superkorte nummers.
Het gesprek over The Beatles leidt ons tot Eva's interesse in documentaires over kunstenaars. Daarbij vindt ze het frappant hoeveel kunstenaars met elkaar verbonden blijken, hoe vaak kunstenaars elkaar treffen en elkaar beïnvloeden. Biografische boeken kunnen haar dan weer minder boeien, behalve een boek als Just kids van Patti Smith, dat meteen ook een mooi beeld van een tijdsgeest schetst.

8. Everybody's free (to wear sunscreen) – Baz Luhrmann

Dit singletje van Baz Luhrmann zet Eva wekelijks op. Het heeft haar door heel wat periodes geholpen. Telkens ze twijfels heeft, kan ze hierin troost vinden. Meer nog, als vriendinnen in een “crisis” verkeren, of twijfelen waar ze met hun leven heen moeten, laat ze hen dit horen. Hoewel het op zich geen goed nummer is (muzikaal gezien dan), vindt ze in de tekst zoveel one-liners die haar aanspreken, dat ze er telkens voor valt.
Eén van de quotes uit het lied die ze erg mooi vindt en waar ze graag zou willen naar leven, is “do one thing every day that scares you”. Dat vindt ze een mooi motto.

9. Með suð Í eyrum við spilum endalaust – Sigur Rós

Een tijdlang zat Eva Mouton op kot in het grote huis van haar tante, langs het water. Ze woonde een jaar of vier in twee met elkaar verbonden kamertjes, die helemaal wit geverfd waren. Het huis had ook een binnenkoer en zo, en in haar kamers had Eva drie kleine raampjes, die uitgaven op het water, waar geen gordijnen voor hingen en waar de zon 's morgens door binnenviel. Het gaf haar allemaal het gevoel op eigen benen te staan.
In die periode kende ze haar vriend Bert nog maar pas. Ze herinnert zich hoe ze samen naar de documentaire bij het album keken, op DVD, en hoe ze beiden innerlijk huilden. Zó mooi was het!
Heel vaak zette ze het album luid op, waarbij het water het geluid ver droeg en Bert nog voor hij haar huis bereikte, kon horen hoe ze naar Sigur Rós luisterde.
Wat haar vooral zo aanspreekt, is het sferische van de muziek. Het is een plaat waar je volledig moet in op kunnen gaan om ervan te genieten. Voor Eva is dit als een zwembad. Net zoals ze bij het zwemmen alles kan vergeten, kan ze zich hier volop in onderdompelen.

10. A brief history of love – The Big Pink

In periodes dat ze veel moet schrijven, luistert Eva veel naar deze plaat. Ze klinkt immers heel donker, en The Big Pink roept zo de juiste mood op waarin Eva het best kan schrijven. Soms kan ze steeds opnieuw naar 1 nummer, op endless repeat, luisteren, zoals naar het titelnummer of naar Too young for love.
Voor deze plaat kende ze eigenlijk geen muziek waarin werkelijk muren van muziek opgetrokken werden, die amper zuurstof laten. De liedjes klinken bijna als drones. Dat werkt wel heel goed om op te schrijven. Zo werd Kopstoot volledig met dit album op de achtergrond geschreven.

Afsluiten doet Eva met een vergelijking tussen boeken en muziek. Waar bij boeken inspiratie pas later in iets omgezet wordt, kan dat bij muziek onmiddellijk.

Ik dank Eva voor het fijne gesprek. Haar boek, Eva's gedacht, kan u hier kopen.

Geen opmerkingen: