We
spraken schrijfster en illustratrice Eva Mouton in haar gezellige
huis in het Gentse Patershol. Eva Mouton heeft een getekende column
in DS Weekblad, de
weekendbijlage van De Standaard, en die bijdragen (gekend als Eva's gedacht) zijn nu ook in een gelijknamig boek verzameld (samen met
foto's, tekeningen en stukjes tekst) en uitgebracht bij uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen.
foto: Thierry Van Dort
Zelf
maakte Eva Mouton ooit grafisch werk voor een album van Styrofoam en
ze maakte één van de ingezonden covers voor de compilatie van
Ruisbestuiving, het programma van Urgent.fm. Ze vertrouwde ons toe
welke platen het belangrijkst zijn in haar leven:
1.
Felt – Nils Frahm
Eva
geeft toe dat ze moeite heeft zich te concentreren op haar werk, maar
gelukkig helpt deze plaat van Nils Frahm haar daar enorm bij. Ze
merkt dat het in het creatieve proces soms lang duurt eer iets ook op
een blad kan komen, en dan is de rust die dit album uitstraalt, het
steuntje dat ze nodig heeft. Ze wordt er in een goeie werktoestand
door gebracht. De plaat kent een soort eentonigheid, met piano en
zonder tekst, een gelijkmatigheid die een goede concentratie
makkelijker maakt. Eva heeft ook op YouTube al heel wat nummers van
Nils Frahm gevonden, van optredens in kerken en zo, waarbij haar
opvalt dat hij een nog erg jonge gast is, met grappige bindteksten,
die iets unieks maakt dat haar enorm aanspreekt.
Wanneer
we haar het verhaal achter de plaat vertellen (over het vilt -”felt”-
dat hij op de hamertjes van zijn piano bevestigde om de buren niet te
storen), is ze verbaasd en geïntrigeerd.
2.
Argo navis – Capsule
Haar
vriend Bert, die meewerkt bij de Gentse studentenradio Urgent.fm, had
de Antwerpse band Capsule ooit geïnterviewd en haar meegenomen naar
hun optreden in de Kinky Star. Hoewel er slechts 20
man in de zaal stond, gaf de band toch alles en Eva amuseerde zich
fantastisch. De band bedient zich van een soort geschiftheid, met
allerlei gekke geluidjes die vervat zitten in de songs, die haar heel
erg aanstaat. Voor haar blijft muziek binnen het creatieve veld iets
erg mysterieus. Eva zelf
is niet meteen muzikaal en net zoals vroeger met fysica, ervaart ze
dat het iets is wat ze niet kan verklaren, waarvan ze niet begrijpt
hoe het juist in elkaar zit, en nét dat is voor haar een
aantrekkingskracht, die zeker in de muziek van een groep als Capsule
haar enorm weet te vatten.
Op
het podium blijkt Capsule een erg enthousiaste bende te zijn, die
zelfs voor het beperkte publiek dat er toen was volop loos gingen en
bisnummers en al speelden.
De
vinyl versie van Argo navis die ze ons toont, leidt ons tot de
bedenking dat vinyl meer mogelijkheden biedt voor artwork. Eva ziet
platen ook echt als objecten, en de grootte van de hoes levert
grafisch een pak meer kansen dan de kleinere cd-hoes (of de thumbnail die
bij een mp3 hoort).
3.
OK computer – Radiohead
Toen Eva 13 jaar was, leerde ze via
haar 2 jaar oudere zus Radiohead kennen, al geeft ze aan dat ze erin
is moeten groeien. De plaat die ze kiest, is een all time classic.
Toch is Eva zelf pas ten tijde van Hail to the thief intensief
beginnen luisteren naar Radiohead en is ze naar hun concerten
beginnen gaan. Het is de laatste tijd dat ze vooral teruggrijpt naar
hun ouder werk, waaronder dus dit album.
Net zoals wel vaker bij Radiohead,
vond ze de eerste beluistering wat tegenvallend, maar dat wordt ook
altijd beter, net omdat je als luisteraar zelf je best moet doen, een
inspanning moet leveren om echt de muziek te vatten die Radiohead
maakt. Voor Eva betekent dit ook dat zulke muziek het langst
interessant blijft. Radiohead blijkt voor haar overigens ook
fantastisch te passen in de auto en brengt haar tijdens autoritten in
een ideeëntoestand.
Eva herinnert zich ook hoe haar
moeder bijna gek werd van de grijsgedraaide Radioheadplaten, die voor
haar klonken als “zaagnummers”. Gelukkig, zo stelt Eva vast, zijn
het geen zaagnummers, maar songs die je moet léren begrijpen.
4.
Kind of blue – Miles Davis
Eenzelfde ervaring had Eva overigens
ook met deze plaat van Miles Davis. Vroeger vond ze jazz maar iets
elitair, iets voor oude mensen. Nu echter heeft ze, na inspanningen
waartoe ze uitgedaagd werd, echt leren luisteren en hoort ze
bijvoorbeeld hoe in een song als Freddy Freeloader één instrument
alle andere meetrekt. Ineens begreep ze hoe de muziek is samengesteld
uit antwoorden van muzikanten op elkaar. Dat inzicht gaf aanleiding
tot het nog breder besef van wat muziek in essentie is of kan zijn.
Via filmpjes op YouTube zet ze nu ook kleine stapjes in de richting
van jazzmuzikanten als Coltrane.
Wat haar vooral treft, is het gevoel
van een echt nieuw inzicht, het gevoel iets ontdekt te hebben, iets
nieuws geleerd te hebben.
Onlangs, overigens, maakte ze een
hele dag een muurschilderij, met enkel deze plaat, en zat ze een hele
dag tussen verf en jazz, weg van de wereld.
5.
Dagen van gras, dagen van stro – Spinvis
Voor wie onder meer met Tien om te zien opgroeide, is Nederlandstalige muziek allesbehalve evident.
Toch slaagt Spinvis erin om in onze eigen taal iets te brengen dat de
platgetreden paden moeiteloos verlaat. Voor Eva zijn de songteksten
niet minder dan geniaal, waar ze naar kan blijven luisteren. Het is
een grote droom van haar om ooit eens samen iets op poten te zetten
met Spinvis.
Ooit zag ze hem live in De Kreun:
hij kwam het podium op en struikelde over zijn microfoonkabel. Daarna
stond hij helemaal alleen op het podium, met een loop station en met
drie smalle schermen rondom zich, waarop de gastmuzikanten (waaronder
ook de Nederlandse auteur Simon Vinkenoog) kwamen meezingen.
“Eigenlijk”, zegt Eva, “is zijn verhaal heel erg mooi. Hij is
een man die pas op zijn veertigste zijn debuutplaat maakte. Eerst
heeft hij goed rondgekeken en de tijd genomen zich te bezinnen over
hoe en wat hij wou maken”. Ze steekt haar bewondering voor de man
dan ook niet onder stoelen of banken.
Eva vindt dat de muziek van Spinvis
vooral bij de zomer hoort (en bij lente die al overgaat in zomer, zo
van die lekker warme lentedagen). Ze herinnert zich nog hoe de plaat
haar ooit door haar scriptieperiode heen hielp, met prachtige liedjes
als 'Ik wil alleen maar zwemmen'. Het is een plaat waar ze niet in de
winter naar luistert, en ook niet in de auto.
6.
The very best of – Cat Stevens
Toen Eva een jaar of 16, 17 was,
haar ouders gescheiden en op zondag het huis een lege aanblik bood,
zette ze deze plaat van haar moeder altijd op. Voor haar blijft dit
album dan ook voor altijd verbonden met het sterke
moeder-dochtergevoel van die zondagen. Het waren ellenlange zondagen
waarop haar moeder streek, de puberende Eva eigenlijk niets deed en
Cat Stevens zijn beste nummers ten gehore bracht.
Wat haar ook zo aanspreekt in Cat
Stevens, is dat hij probeert met zijn muziek mensen te verbinden, en
zo voor een betere wereld wil zorgen. Nummers als Can't keep it in
en Peace train spreken haar nog steeds erg aan. Net als Leonard Cohen en The Who, is Cat Stevens echt een artiest die ze via haar
moeder leerde kennen.
Vorig jaar of zo ging Eva samen met
haar moeder naar een concert van Cat Stevens in Vorst Nationaal. Het
bleek verschrikkelijk. Daar was ze wel teleurgesteld om, omdat ze net
veel had verwacht van het samen naar een concert gaan met haar
moeder, naar een artiest die voor hen samen zo veel betekent.
Gelukkig deelde haar moeder haar mening. Waar ze voorheen Cat Stevens
zag als een man die zoekende was en gewoon de dingen wou begrijpen,
straalt hij nu uit dat hij “het weet” en dat hij anderen wil
overtuigen. Cat Stevens bleek een prediker geworden te zijn van ZIJN
geloof, ZIJN gelijk... Bovendien, en dat is voor Eva natuurlijk ook
niet onbelangrijk, maakte hij gebruik van zowat de slechtste visuals
ooit (met paarse elfen en zo!).
7.
1962-1966 (The red album) – The Beatles
Voor Eva is dit een typische
zondagochtendplaat, waarbij je in pyjama blijft rondlopen, rustig
ontbijt en het liefst al een lentegevoel krijgt. Bovendien houdt Eva
wel van de tijdsperiode waarin de liedjes op deze plaat tot stand
kwamen. Het album klinkt bovendien erg poppy: The Beatles hebben op
dat moment nog niet veel te zeggen, ze zingen luchtige liedjes over
de liefde en zo... Alles klinkt ongedwongen, erg enthousiast. Het
zijn stuk voor stuk superkorte nummers.
Het gesprek over The Beatles leidt
ons tot Eva's interesse in documentaires over kunstenaars. Daarbij
vindt ze het frappant hoeveel kunstenaars met elkaar verbonden
blijken, hoe vaak kunstenaars elkaar treffen en elkaar beïnvloeden.
Biografische boeken kunnen haar dan weer minder boeien, behalve een
boek als Just kids van Patti Smith, dat meteen ook een mooi beeld
van een tijdsgeest schetst.
8.
Everybody's free (to wear sunscreen) – Baz Luhrmann
Dit singletje van Baz Luhrmann zet Eva wekelijks op.
Het heeft haar door heel wat periodes geholpen. Telkens ze twijfels
heeft, kan ze hierin troost vinden. Meer nog, als vriendinnen in een
“crisis” verkeren, of twijfelen waar ze met hun leven heen
moeten, laat ze hen dit horen. Hoewel het op zich geen goed nummer is
(muzikaal gezien dan), vindt ze in de tekst zoveel one-liners die
haar aanspreken, dat ze er telkens voor valt.
Eén van de quotes uit het lied die
ze erg mooi vindt en waar ze graag zou willen naar leven, is “do
one thing every day that scares you”. Dat vindt ze een mooi motto.
9.
Með suð Í eyrum við spilum endalaust – Sigur Rós
Een tijdlang zat Eva Mouton op kot
in het grote huis van haar tante, langs het water. Ze woonde een jaar
of vier in twee met elkaar verbonden kamertjes, die helemaal wit
geverfd waren. Het huis had ook een binnenkoer en zo, en in haar
kamers had Eva drie kleine raampjes, die uitgaven op het water, waar
geen gordijnen voor hingen en waar de zon 's morgens door binnenviel.
Het gaf haar allemaal het gevoel op eigen benen te staan.
In die periode kende ze haar vriend
Bert nog maar pas. Ze herinnert zich hoe ze samen naar de
documentaire bij het album keken, op DVD, en hoe ze beiden innerlijk
huilden. Zó mooi was het!
Heel vaak zette ze het album luid
op, waarbij het water het geluid ver droeg en Bert nog voor hij haar
huis bereikte, kon horen hoe ze naar Sigur Rós luisterde.
Wat haar vooral zo aanspreekt, is
het sferische van de muziek. Het is een plaat waar je volledig moet
in op kunnen gaan om ervan te genieten. Voor Eva is dit als een
zwembad. Net zoals ze bij het zwemmen alles kan vergeten, kan ze zich
hier volop in onderdompelen.
10.
A brief history of love – The Big Pink
In periodes dat ze veel moet
schrijven, luistert Eva veel naar deze plaat. Ze klinkt immers heel
donker, en The Big Pink roept zo de juiste mood op waarin Eva het best kan
schrijven. Soms kan ze steeds opnieuw naar 1 nummer, op endless
repeat, luisteren, zoals naar het titelnummer of naar Too young for love.
Voor deze plaat kende ze eigenlijk
geen muziek waarin werkelijk muren van muziek opgetrokken werden, die
amper zuurstof laten. De liedjes klinken bijna als drones. Dat werkt
wel heel goed om op te schrijven. Zo werd Kopstoot volledig met dit
album op de achtergrond geschreven.
Afsluiten doet Eva met een
vergelijking tussen boeken en muziek. Waar bij boeken inspiratie pas
later in iets omgezet wordt, kan dat bij muziek onmiddellijk.
Ik dank Eva voor het fijne gesprek. Haar boek, Eva's gedacht, kan u hier kopen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten