08 februari 2016

Gezien: Boyhood + We need to talk about Kevin

Boyhood



In Boyhood volgen we de opgroeiende Mason (Junior) over een periode van 12 jaar. Het achtergrond verhaal is wellicht voldoende gekend: dezelfde cast werd 12 jaar gevolgd, waardoor je de natuurlijke veroudering ziet bij alle personages over de tijd. Twee uur en drie kwartier lang zien we hoe het leven van deze jongen, van de lagere school tot de start aan de universiteit verandert. Zijn gescheiden ouders maken keuzes die zijn leven beïnvloeden, maar dat doet hij zelf ook. De film is een mooi en indringend portret en heeft daar geen spectaculaire plotwendingen of grootse gebeurtenissen voor nodig. Dit had bij wijze van spreken het verhaal van elk willekeurig jongentje kunnen zijn...


We need to talk about Kevin




We need tot talk about Kevin begint enkele jaren na een gruwelijke daad van genoemde Kevin. Met flashbacks komen we te weten dat hij op zijn middelbare school een bloedbad aanrichtte en middels diezelfde flashbacks krijgen we een inkijk in de moeilijke opvoeding van de jongen en zijn verstoorde relatie met zijn moeder. Tilda Swinton, die de moeder op meesterlijke wijze gestalte geeft, probeert haar zoon te bereiken, maar al vrij vroeg vertoont die psychopatische (en sociopatische) trekken. Bovendien toont Kevin zich aan zijn vader als een vrij gewone jongen, wat spanning brengt in de relatie tussen beide ouders. Tegelijk zien we in de film ook hoe het leven voor de moeder een hel geworden is door wat haar zoon deed, niet enkel door het besef dat haar zoon zulke verschrikkelijke daden pleegde en het onvermijdelijk schuldbesef, maar ook de reactie van andere mensen.
Net als in Jagten zien we hoe directe naasten door de omgeving mee gebrandmerkt worden en hoe dat zich uit in agressie en wraakacties. In tegenstelling tot de zoon in de Deense film, draagt de moeder hier vrij lijdzaam de vernederingen, wellicht omdat het schuldgevoel toch groter is.
Opmerkelijk is ook de keuze die de film maakt in het nature/nurture-debat: worden we bepaald door aanleg (natuur) of door opvoeding (nurture)? Ondanks de verwijten die de moeder krijgt, trekt de film overduidelijk de kaart van "nature". Wat de moeder ook probeert, doorheen de film zie je hoe Kevin vaak heel bewust antisociaal gedrag (in al zijn vormen) stelt. Het geeft de film iets heel dreigends, wat na een tijdje krijg je als kijker het gevoel bij elke scene met Kevin dat er iets ergs gaat gebeuren. De dreiging en onrust bij de moeder beleef je immers zelf ook. 
Natuurlijk is dit standpunt vrij bemoedigend voor wie zich met de moeder identificeert, maar is het ook juist. Want Kevin wordt wel heel erg "een kind van het Kwaad" en er lijkt geen enkele externe invloed te zijn in zijn leven. Naar mijn mening was de film beter gediend van een genuanceerder beeld. Dat lijkt er soms te komen, maar de tegenstrijdige gevoelens van de moeder en haar ambivalente houding ten aanzien van haar zoon (soms zelfs vijandige houding) wordt al te makkelijk verklaard door zijn eigen daden en houding, als niet meer dan een reactie. En hoe ontschuldigend dat ook moge zijn voor het personage van de moeder, het lijkt me te weinig genuanceerd in wat voor de rest een bijzonder intense, goed gemaakte (visueel ook: hoe de regisseur speelt met de kleur rood, vooral in het begin) en tegelijk beklemmende film is.

Geen opmerkingen: