04 februari 2016

Gelezen (83)

Dit kan niet waar zijn - Joris Luyendijk


Het boek van Joris Luyendijk over de financiële crisis van 2008 is niet meteen geruststellende literatuur. Hij onderzoekt niet zozeer wat de oorzaak is of wie de schuldige is (al probeert hij dat ook een beetje te achterhalen) maar stelt vooral de vraag of dit een eenmalig "ongeluk" was of opnieuw zou kunnen gebeuren.
De amoraliteit (niet immoraliteit) die in delen van de sector heerst, is het grootste zorgenkind, alsook het feit dat men eigenlijk niet echt meer goed weet waarmee men bezig is. Tenminste, er is niemand die nog overzicht heeft over alle financiële producten en hun mogelijke consequenties. Dat maakt controle heel erg moeilijk, samen met de mentaliteit en de heel sterk aanwezig omerta.
Eigenlijk zou iedereen dit boek moeten lezen (het is niet zo heel moeilijk en dus vrij toegankelijk), maar ik wil er toch twee zaken uitlichten die mij frappeerden. Ten eerste had ik (en met mij velen, vermoed ik) niet echt een idee van wat de gevolgen hadden kunnen zijn van de financiële crisis. Het heeft blijkbaar heel weinig gescheeld voor het hele systeem in elkaar stortte, en dat zou betekend hebben dat ook alle handel stilviel, er geen transport van goederen (o.a. voedsel) meer zou geweest zijn, met schaarste en wellicht rellen en plundering tot gevolg.
Ten tweede is het ook heel verontrustend te lezen dat er algoritmen gebruikt worden in het verhandelen van financiële producten die mogelijk maken dat men in milliseconden kan kopen en terug verkopen, maar dat als het systeem faalt, men daar amper nog controle over kan uitoefenen en dus een escalatie wellicht niet kan voorkomen, met in het ergste geval bovenstaande gevolgen.
Hallucinant is het minste wat ik bij vele passages kon zeggen... Maar het boek is zeker een dikke aanrader.

Oorlog en terpentijn - Stefan Hertmans


In Oorlog en terpentijn stelt Stefan Hertmans dan wel de ervaringen van zijn grootvader tijdens de eerste wereldoorlog centraal, maar dit boek gaat over zoveel meer. Het is een kroniek van een leven, een familiegeschiedenis ook een beetje, een tragisch verhaal van een ongelukkige liefde en van berusting en verlangen. Met heel veel liefde voor zijn grootvader portretteert Hertmans een man die geboren werd aan het eind van de 19e eeuw en het vaak niet makkelijk had in het leven, een man ook met een kunstenaarshart. Dit is een prachtig verhaal, mooi in taal gegoten ook.

Het stenen bruidsbed - Harry Mulisch


Van Harry Mulisch las ik in het middelbaar (verplicht) De aanslag. Verder was ik nog niet geraakt in zijn oeuvre, maar gezien hij maar blijft genoemd worden als één van de grootsten in de Nederlandse literatuur, gaf ik dit boek ook een kans. Het stenen bruisbed vertelt het verhaal van Norman Corinth, een Amerikaanse tandarts die voor een congres naar Dresden terugkeert niet zo lang na de oorlog. Die stad heeft hij mee gebombardeerd tijdens de tweede wereldoorlog. In allerlei moeilijke taal en doorwrochte zinnen maken we kennis met zijn worsteling tussen trots en schuld. Het boek vraagt behoorlijk wat inspanning, vooral in het begin, maar wie volhoudt, krijgt wel een goed boek. Toch ben ik niet zo onder de indruk van Mulisch als ik vermoedelijk hoor te zijn.

Geen opmerkingen: