Het elfde uur. 11 november 1918. De gewelddadige laatste dag van de eerste wereldoorlog - Pieter Serrien
Pieter Serrien reconstrueert aan de hand van onder meer officiële verslagen en
dagboeken de laatste dagen van de Eerste Wereldoorlog. In een eerste
deel focust hij op de aanloop naar het einde, om dan in het tweede deel
de laatste 24 uur uur per uur te illustreren. In een derde deel staat
hij stil bij wat er gebeurde na het elfde uur van de elfde dag van de
elfde maand, het officiële einde van De Groote Oorlog. Daarmee schetst
hij niet alleen een interessant maar vaak ook menselijk beeld ervan en
brengt hij de lezer heel dicht bij de historische realiteit.
Het
enige minpuntje aan dit boek is de wat slordige eindredactie: de foutjes
verstoren weliswaar de inhoud niet, maar zijn een beetje vervelend. Ik
ga ervan uit dat dat in een herdruk rechtgezet zal worden...
De ondergrondse spoorweg - Colson Whitehead
Colson Whitehead verhaalt in dit boek de ontsnapping van Cora, een zwarte
slavin op een plantage in Georgia, die gebruikmaakt van de "ondergrondse
spoorweg". In tegenstelling tot wat ik vermoedde, is dit geen
beeldspraak, maar een ware spoorweg die weggelopen slaven naar de
vrijheid brengt dankzij bereidwillige blanken, abolitionisten, die tegen
de slavernij zijn. Die ontsnapping blijkt al bij al eigenlijk even
wreed te zijn als haar slavenbestaan. Doorheen het boek worden we hard
geconfronteerd met de arrogantie die de blanken in de VS als
bevolkingsgroep altijd gekenmerkt heeft en die de geschiedenis van het
land bepaalt. Dit is een boek dat onder de huid weet te kruipen.
Intimiteit - Paul Verhaeghe
Aanvankelijk
lijkt dit boek iets teveel een herhaling van eerdere thema's uit
voorafgaande boeken van Paul Verhaeghe, maar langzaam wordt het nieuwe
punt dat hij maakt duidelijk... Verrassend genoeg is het bij Aristoteles dat hij een belangrijk idee haalt dat hij goed uitwerkt, namelijk dat van de pleonexia (de drang naar steeds meer). Verder zegt hij zinnige dingen over (zelf)zorg en over de noodzaak om dingen voor anderen te doen.
Wat me verder opviel, is dat hij in dit boek ook terugkeert naar enkele basisideeën van de psycho-analyse wanneer hij het heeft over de tweedelingen ik-de ander, lichaam-geest en aantrekken-afstoten (of liefde-haat). Daar puurt hij bijzonder sterke en waardevolle ideeën uit. Het maakt me nogmaals duidelijk dat de psycho-analyse zeer waardevolle inzichten aanreikt als je erin slaagt los te komen van de context waarin Freud dingen opschreef (en hoe hij dat deed) en je op zoek gaat naar een hedendaagse vertaling van zijn ideeën.
De zintuigen van vogels. Hoe voelt het om een vogel te zijn? - Tim Birkhead
In
dit vlot leesbaar en toegankelijk boek over hoe vogels hun zintuigen
gebruiken (en hoe die werken), brengt Tim Birkhead informatie samen over
dezelfde zintuigen als dewelke de mens bezit, maar ook over
magnoreceptie (het vermogen het magnetisch veld op te pikken) en
emoties. Er blijkt veel te zijn dat we (nog) niet weten, maar de soms
ingenieuze experimenten die toegelicht worden, laten zien hoe er al
grote stappen zijn gezet om iets te begrijpen over een soort die we zelf
(uiteraard) niet zijn, een niet geringe prestatie.
