21 maart 2015

Gelezen (70)

Voorbij het licht - Jonas Bruyneel


Hier kon je al de aankondiging van dit boek lezen en intussen heb ik het uit. Op het laatste verhaal na, waardoor ik me minder aangesproken voelde, werd ik echt in de verhalen gezogen, werd ik meegesleept door de vlotte en tegelijk erudiete taal en spraken de personages en hun wedervaren me aan.
Jonas Bruyneel schreef nochtans heel uiteenlopende verhalen, waarvan de link ("voorbij het licht" in alle mogelijke betekenissen) bij momenten een losse associatie is eerder dan een bindende rode draad. Opvallend is dat zijn schrijfstijl tegelijk vlot leesbaar, toegankelijk is en toch ook erudiet. De eigennamen worden steevast echt in de taal van waar het verhaal zich afspeelt, geschreven (dus Poolse lettertekens voor het de personages uit het in Polen gesitueerde verhaal, enzovoort). Dat kan voor sommigen wat pedant overkomen (ik vind dat vaak als sportjournalisten dat doen met namen van voetbalploegen en spelers en die dan overdreven Spaans of in om het even welke andere taal uitspreken), maar Bruyneel komt ermee weg omdat je niet het gevoel krijgt dat hij het betweterig hanteert. De historische feiten die de achtergronden vormen voor de verhalen, heb ik niet gecontroleerd, maar er spreekt uit alles zo'n degelijkheid dat je er als lezer op vertrouwt dat de verhalen particuliere fictie is tegen een achtergrond van reële gebeurtenissen (enkel bij het verhaal over de Duitse kolonie onder Antarctica weet ik dat niet zeker, maar als het verzonnen is, maakt dat net de kern mee uit van de kwaliteit van dit verhaal).
Opvallend zijn ook de prachtige zinnen die als manna uit de hemel lijken te vallen. Ze maken het lezen erg aangenaam. En natuurlijk zijn de verhalen, gesitueerd in heel uiteenlopende contexten: het Poolse platteland, Antarctica, het middeleeuwse Zuid-Europa, Boekarest,... Die setting bepaalt sterk de sfeer van het verhaal en ook wel de verhaallijn. Er wordt een authenticiteit aan ontleend die de lezer sterker bindt aan wat beschreven wordt. Net als de details die goed uitgewerkt zijn, verlenen ze elk narratief een stevige basis.
Enkel het laatste verhaal, dat sterk autobiografisch lijkt en dat speelt met woorden en uitdrukkingen die te maken hebben met het hart, wist mij minder te bekoren.

Geen opmerkingen: