30 mei 2016

Bomen en hun functie


Zet deskundige biologen, filosofen en theologen samen rond de tafel om te discussiëren over wat een/de functie is van bomen en het zou me verbazen mocht één van hen met het antwoord "de boom heeft altijd al de functie gehad om gekapt te worden" naar voren komen. Wat de functie is van iets, is een zingevingsvraag in essentie, vandaar mijn op het eerste gezicht misschien wat vreemde samenstelling van bovenvernoemd panel. De theologen mogen van mij aanschuiven omdat de aanleiding van dit blogstuk een uitspraak is van een CD&V-minister, waarvan men dus mag uitgaan dat ze christelijk geïnspireerd is en evenzeer mag aangenomen worden dat haar christelijke inspiratie van invloed is op het soort antwoorden dat zij formuleert op zingevingsvragen.
Het is natuurlijk zonde voor bomen, als ze gelijk zou hebben, dat ze 500 miljard jaren (ik kan er zelfs enkele honderden miljarden jaren naast zitten, maar dat maakt niet zo veel verschil voor de redenering) hebben bestaan zonder dat hun universele ("altijd al") functie vervuld kon worden. Immers, de tijd waarin er wezens waren die bomen KONDEN kappen (en waarin bomen dus gekapt KONDEN worden) is maar een fractie van de tijd dat bomen al bestaan. Hoe je vanuit een Darwiniaanse visie (die wetenschappelijk zonder al te veel voorzichtigheid als de enige waarschijnlijk juiste kan gezien worden) kan verklaren dat een levensvorm honderden miljarden jaren kan blijven bestaan zonder ooit maar één keer zijn functie vervuld te zien, is me een raadsel.
Laten we dus maar zondermeer aannemen dat een uitspraak als "een boom heeft ook altijd de functie gehad gekapt te worden" klinkklare nonsens is. Problematischer is dan wie deze uitspraak gedaan heeft. In onze complexe hedendaagse maatschappij hebben we een vertegenwoordiger aangesteld die uit naam van die maatschappij (de Vlaamse gemeenschap) verantwoordelijk is voor het naleven van de wet en het uitwerken van concrete acties om de wetgeving uit te voeren, met betrekking tot de natuur. Deze verantwoordelijke noemen we minister van natuur. Bijzonder aan haar opdracht binnen de groep verantwoordelijken voor het uitvoerend beleid (de regering is immers de uitvoerende macht) is dat haar specifieke taak is daarin het belang van haar eigen domein bij belangenconflicten met andere domeinen te behartigen. Dat net deze verantwoordelijke zulke nonsens uitkraamt die bovendien op geen enkele wijze bijdraagt aan het behartigen van het belang van haar beleidsdomein (de natuur, dus ook de bomen), doet de wenkbrauwen meer dan fronsen.
En meteen komen we dus ook uit bij het probleem van de communicatie. Zelfs als we heel even zouden ("for the sake of argument") aannemen dat er enige waarheid in haar uitspraak zou zitten, dan nog lijkt het me zowat het domste wat je in die functie kan gaan zeggen, al zeker nadat je al heel erg onder vuur ligt en je al het imago hebt eerder tégen de natuur dan voor de natuur te zijn. Ik veronderstel dat ze als bevoegde minister wil gezien worden als iemand die bomen en bossen belangrijk vindt. Als ze met haar uitspraak blijk geeft van een visie dat natuur "ook altijd" de functie heeft gehad om economisch rendabel te zijn, wekt ze allerminst de indruk een goede belangenbehartiger te zijn voor die natuur.
Misschien is het toch tijd dat de maatschappij (de Vlaamse gemeenschap, wij allen dus), het team van de uitvoerende macht en natuurlijk ook zijzelf eens goed nadenken of dit wel de job is waarvoor ze geschikt is. Ongetwijfeld heeft Joke Schauvliege heel wat kwaliteiten, maar diegene die nodig zijn voor de uitoefening van deze maatschappelijk nochtans niet onbelangrijke taak: dat lijkt me niet, nee.

Geen opmerkingen: