Mijn Bob Dylanjaar (2): The Freewheelin' Bob Dylan

Klonk Bob Dylan op zijn debuut al bij al nog jong en bovenal relatief vrolijk, dan is de toon op opvolger The freewheelin' Bob Dylan drastisch anders. Hij klinkt volwassener, ouder en eigenlijk ook tijdlozer. Natuurlijk klinkt opener Blowin' in the wind, één van zijn bekendste songs, in deze uitvoering voor velen wel wat ouderwets, maar tevens is dit een bewijs dat het niet noodzakelijk de beste liedjes zijn die de grootste successen worden. 
Amper een maand nadat het debuutalbum was verschenen, trekt hij de studio in en dit keer neemt hij heel wat zelfgeschreven nummers op. Intussen zitten daar ook echt protestsongs tussen, wat ongetwijfeld resulteerde in de opmars van het imago van Dylan als protestzanger. 
Girl from the north country is, binnen de chronologie van zijn werk, voor mij het eerste wat me ook diep weet te raken, een eerste song waarbij je voelt dat meerdere luisterbeurten noodzakelijk zijn om de diepte ervan te kunnen peilen. Waren de songs, ook die welke Dylan zelf had geschreven, op zijn debuut vooral aangenaam om naar te luisteren, dan is hier voor het eerst sprake van maturiteit die niet verdraagt gereduceerd te worden tot behang. 
De "bekering" tot de protestsong is oorzaak of gevolg van die groeiende maturiteit, daar kan ik als leek in de "dylanologie" geen uitspraak over doen. Feit is wel dat Masters of war striemend klinkt, de muzikale omlijsting ten spijt, en dat de actualiteitswaarde ervan eigenlijk nooit verdween. Het is wellicht een pessimistische gedachte dat oorlog al net zo blijvend is als Dylan (en de geschiedenis bewijst dat oorlog zelfs nog een pak indrukwekkender palmares heeft).
De blues keert terug in Down the highway en Bob Dylan's blues, en mij hoor je daar niet om klagen. Wie zijn nasale stem én zijn mondharmonica niet kan verdragen, is nu al lang weggevlucht, dat dan weer wel... Dat is jammer, onder meer omdat zij dan A hard rain's a-gonna fall missen. Ooit was het Edie Brickell met haar New Bohemians die mij hiermee kennis liet maken (op de soundtrack van Born on the fourth of July), en onwillekeurig hoor ik toch steeds weer hààr stem. Laten we het erop houden dat ze dat héél goed gedaan heeft, die cover.
Aandachtig luisteren is opnieuw vereist voor Don't think twice, it's all right. Ongeveer halfweg dit album begin ik te begrijpen waarom zoveel mensen, ook jonge mensen zoals een collega die mijn dochter had kunnen zijn, niet meer losgelaten worden door 's mans muziek. Dit soort liedjes maken zijn specifieke stemgeluid en je verhouding daartoe irrelevant.
Bob Dylan's dream spreekt me het minst aan. Goed nummer, dat ga ik niet ontkennen, maar het haalt niet het niveau van de voorgaande nummers, althans niet in mijn ogen. Ook Oxford town sprak me op het eerste gehoor wat minder aan, maar dit is een groeiertje. Intussen mag hij in mijn hoofd al naar de lagere school, om te leren lezen en schrijven, maar dat klinkt wellicht als heiligschennis als het gaat over een muzikant die al een hele tijd als kandidaat gezien wordt om de Nobelprijs te winnen voor literatuur...
Met Talkin' world war III blues sluit Dylan aan bij een traditie aan parlando blues (zij het dat hij toch het midden houdt tussen spreken en zingen). Net als in vele van de al eerder gepasseerde nummers op deze plaat, klinkt de muziek bedrieglijk eenvoudig. Corinna, Corrina had ik nog nooit eerder gehoord en is een aangename verrassing, omdat Dylan hier net een tikje anders zingt, de stemming net dat tikkeltje verschilt van de rest van de plaat en omdat ik het arrangement bij elke beluistering mooier en mooier vindt. Het evenwicht zit heel goed, enkel de fade-out op het eind is wat jammer (maar misschien is het eindigen ervan sowieso wat de teleurstelling oproept). 
Met Honey, just allow me one more chance lijkt hij weer aan te pikken bij het geluid van zijn eersteling en dat geldt ook een beetje voor I shall be free. Dat laatste nummer is nochtans duidelijk een protestsong, iets waar Dylan op dat eerdere album niet aan toekwam. Het is vooral qua sfeer dat het aanvankelijk daar lijkt thuis te horen, maar gaandeweg illustreert het eigenlijk nét die verandering die Dylan heeft doorgemaakt.