16 juni 2020

Jakko M. Jakszyk, Robert Fripp en Mel Collins


Het is bijzonder vreemd dat volgens Wikipedia (zowel de Engelstalige als de Nederlandstalige versie) A scarcity of miracles al in 2011 uitgebracht werd en op die pagina's geen vermelding staat van de re-release in februari van dit jaar. Opzoekwerk rond deze plaat op het internet levert verwarrende resultaten op, maar soit, ik zal deze plaat, voorgesteld als een King Crimson ProjeKct, die ik pas beluisterde, hier behandelen als een nieuwe release van dit jaar. Vaste King Crimson-leden Robert Fripp en Mel Collins werken hier samen met een ander, tijdelijk ex-lid (Jakko M. Jakszyk), die ooit ook nog bij Level 42 speelde. Verder werden ze bijgestaan door bassist Tony Levin (Peter Gabriel en King Crimson) en drummer Gavin Harrison (ook al een ex-lid maar ook bekend van Porcupine Tree).
Laat ik starten met een terugkeer naar het einde van mijn studietijd. Ik had toen een lief met een broer die meer dan tien jaar ouder was dan zij, en ergens in een appartement woonde waar hij vooral 's nachts actief was en overdag sliep. Hij had met heel veel succes gestudeerd maar had op een bepaald moment, tegendraads als hij was, gekozen om niet langer te werken maar zijn leefritme om te gooien, uit de ratrace te stappen en zijn eigen weg te bewandelen. Hij zou ook op zijn veertigste zelfmoord plegen, zo zei hij, want daarna was het leven niet langer de moeite waard. Mijn relatie duurde niet lang genoeg om te weten of hij zich aan dat voornemen gehouden heeft maar ik herinner me wel dat ik eigenlijk wel opkeek naar hem: zijn intelligentie, zijn tegendraadse kijk op de wereld, zijn inventieve oplossingen om 's nachts te kunnen leven in een druk flatgebouw (zijn hele appartement was geïsoleerd met mousse die eruitzag als eierdozen, om alle geluid van zijn nachtelijk leven te absorberen). Hij leerde me biljarten (hij had een biljarttafel waarop hij carambole speelde in zijn kleine flat, helemaal in een hoek, zodat hij bij het oefenen de positie van de ballen moest meten en aan een bereikbare zijde in dezelfde constellatie moest leggen), hij had heerlijke en leerrijke gesprekken en discussies met mij (en hij, die vrijwel iedereen te min vond voor hem, vond me best wel interessant omdat ik echt nadacht over de dingen waarover ik sprak, zo vertrouwde hij zijn zus eens toe, wat ik een enorm compliment vond). En hij leerde me Robert Fripp kennen. Die had toen net een plaat uit samen met David Sylvian (The first day). Hij vertelde me over zijn fascinatie voor deze gitarist die verkoos al zittend, met zijn gitaar op zijn schoot, te spelen omdat dat het meest comfortabel was. Ik vond zijn verhalen geweldig.
Toch raakte ik maar moeilijk het muzikale universum van King Crimson binnen. Het was nogal hermetisch, nogal jazzy en teveel progrock naar mijn zin en langzaamaan verdween hij weer uit het oog (net als die broer van mijn toenmalig lief, die ik natuurlijk nooit meer zag nadat het uit was). Al koester ik wel nog steeds The first day en het daaropvolgende live-album Damage.
En nu, zovele jaren later, duikt hij weer op en ik heb het gevoel dat deze muziek, waarvan het internet me op mijn hierboven vermelde zoektocht verzekerde dat die nauw aansluit bij het werk uit de jaren zeventig van King Crimson, mij nu wel weet te raken en te bekoren. Nog steeds vind ik net zoals op de plaat met David Sylvian de zang en het gitaarspel bevreemdend, zoals niets anders dat ik ken. En ja, het klinkt jazzy, het is progrock maar het is vooral steengoede muziek die je dwingt alle vooroordelen over genres overboord te gooien en eens echt goed te gaan luisteren naar hoe de muzikanten elkaar vinden.
Er is niet één song die eruit springt, maar het geheel laat zo'n overweldigende indruk na dat je vooral gefascineerd raakt. De kronkelende saxofoon, de soms wat ijle instrumentatie (een soort vroege ambient) en dan natuurlijk die ondefinieerbare stem van Fripp maken dat dit album je niet meteen loslaat. Ze dwingt je om je onder te dompelen in dat muzikaal universum dat ooit voor mij zo ontoegankelijk leek. Misschien, maar ik kan me natuurlijk ook vergissen, is dit muziek voor mensen met een zekere levens- en muziekwijsheid, mensen met ervaring, zoals je ook boeken hebt die je pas vanaf een zekere leeftijd ten volle kan waarderen. Maar mocht je nog jong zijn, laat je daardoor niet afschrikken, probeer het toch maar en bewijs misschien wel mijn ongelijk.

Je kan deze plaat hieronder integraal beluisteren:

Geen opmerkingen: