10. American head - Flaming Lips
Flaming Lips is bij momenten uitzinnig maar dat valt op dit zestiende studioalbum heel goed mee en dat verklaart misschien waarom het me van al hun platen (samen met The soft bulletin) zo aanspreekt. Dit keer word je niet overdonderd maar aan de hand van Wayne Coyne meegenomen in zijn wonderlijk fantasieland.
9. RTJ4 - Run The Jewels
De dood van George Floyd en de daaropvolgende protesten van de Black Lives Matter-beweging brachten Run The Jewels ertoe hun vierde plaat iets vroeger digitaal uit te brengen. De woede van de Afro-Amerikanen is immers niet nieuw en was al behoorlijk aan het borrelen naar aanleiding van aanhoudend politiegeweld en onnodige doden in de hand van wat de wetsdienaars heten te zijn. Het is voor ons in Vlaanderen bijna onvoorstelbaar hoe structureel het probleem is, al zagen we het voorbije jaar ook hier hoe minderheden het slachtoffer worden van politie-optreden dat gepaard gaat met (niet van racisme wars) geweld. In Frankrijk leidde een wet die het filmen of fotograferen van politie-acties wou verbieden tot hevige protesten en dat is terecht: immers, zonder degelijke controle op de ordediensten dreigen die een instrument te worden van een overal steeds rechtser wordende overheid. Voor wie nog maar een beetje wil begrijpen waartoe zulks leidt in de VS, is deze plaat een interessante inleiding die bovendien muzikaal alweer de sterkte van deze hiphopgrootheden onderstreept. De plaat focust overigens niet enkel daarop maar brengt nog meer en andere problemen onder de aandacht.
8. Maya - John Frusciante
De (teruggekeerde) gitarist van Red Hot Chili Peppers maakte ook een soloplaat dit jaar en in tegensteling tot zijn legendarische en niet bepaald toegankelijke Niandra lades and usually a T-shirt koos hij niet voor zijn vertrouwde instrument maar ging hij helemaal loos binnen dance-genres. Ja, u leest het goed: de gitarist van één van de grootste rockbands maakt dance! Zijn keuze voor IDM levert verrassend genoeg een bijzonder sterke plaat op die van variatie bulkt. Vooral zijn keuze voor goeie ouderwetse drum 'n bass als die waarvan ik toen ik jonger was wild was, maakte beluistering van deze plaat hemels. Wachten op de dansvloer zoals we nu gedwongen worden te doen, wordt nog bemoeilijkt door dit soort platen want wat zou ik graag een DJ horen een nummer van deze plaat in zijn set te draaien.
7. Hey clockface - Elvis Costello
Er zijn van die muzikanten die al zo lang meegaan in de muziekbusiness dat je niet eens meer verbaasd bent dat ze nog steeds af en toe een geweldig mooie plaat maken. Misschien kunnen artiesten met zulk een status zich de nodige tijd veroorloven om goed en lang te werken aan een album. Elvis Costello hoort in dat rijtje zeker thuis en bewees dat dit jaar met Hey clockface, één van zijn beste platen in tijden. Samen met zijn vaste begeleidingsband The Attractions laat hij nog maar eens zien hoe goed hij wel is.
6. I grow tired but dare not fall asleep - Ghostpoet
2020 is een heel vreemd jaar en deze plaat vormt er een passende soundtrack bij. Allerlei gevoelens van vermoeidheid, zelfs uitputting, angst en eenzaamheid, onbeduidendheid en betekenisloosheid en frustratie vinden in Ghostpoet een vertolker die de luisteraar uitstekend overbrengt hoe intens deze kunnen zijn. De Londenaar wist in de traditie van Roots Manuva en Tricky een grootstedelijks gevoel op te wekken maar in tegenstelling tot die laatste wordt niet alles uiteindelijke uitgebeend tot woede, maar komt een hele emotionele lading aan bod. Als er nu een fin-de-sièclegevoel zou heersen, zou deze plaat er de perfecte vertolking van zijn.
5. Call us when it's over - Tiny Legs Tim
De Gentse bluesmuzikant Tiny Legs Tim maakte met zijn band een lockdownplaat die zo druipt van het spelplezier dat je de hunkering om opnieuw live te mogen spelen bijna in elke noot kan horen. Hij was al de profeet van de blues in Vlaanderen en doet die eretitel alle eer aan door de mooiste bluesplaat te maken die ik dit jaar hoorde. Net als kijken we heel erg uit naar het moment dat dit alles over zal zijn.
4. De liefde is de eerste wet - Broeder Dieleman
Al sinds zijn debuut weet Broeder Dieleman de eindejaarlijst te halen en nadat hij dit jaar alweer een trapje hoger ging staan op de ladder van de kwaliteit, verdient hij daar alweer zijn plaats. Ik vergeleek de metamorfose die hij hier ondergaat met behulp van Frank Grapperhaus op cello en Peter Slager op bas als een evolutie vergelijkbaar met die keer dat Bob Dylan electrisch ging. Dat klinkt wel heel erg overdreven maar er schuilt een kern van waarheid in. Het rijkere muzikale palet bood de Zeeuw de mogelijkheid om nog meer uit zijn muziek te halen en dat vertaalt zich in heerlijke vertellingen in het Zeeuws die zijn streek bezingen en kenmerken. Sleutelsong is de titelsong waarmee het album afsluit en waarin Jan De Prentenknipper, een legendarisch volksfiguur uit Zeeland en inspiratiebron voor Broeder Dieleman om alsnog iets te maken van deze coronaperiode, centraal staat en van wie trouwens -als we die ooit eens kunnen bezoeken- een tentoonstelling loopt in het Zeeuws Museum in Middelburg.
Sinds er regelmatig platen van het Consouling-label aan bod komen op deze blog en ik Mike en Nele, het koppel achter het label en de winkel in Gent, leerde kennen, zijn sludge, doom en post-rock nog meer gaan behoren tot het muzikale spectrum waarnaar ik regelmatig luister. Laat de Mechelaars van Pothamus daar nu net heel goed in zijn en je op deze plaat vijftig minuten lang in de band houden. De vinger exact leggen op wat deze plaat zo bijzonder maakt en waarom ze buiten het normale bereik van de gebezigde genres lijkt te vallen, is moeilijk. Mogelijks ligt het daarin dat Raya uiteindelijk de niche overstijgt en luisteraars weet te raken op een emotioneel niveau dat buiten woorden valt.
2. Americana - Grégoire Maret, Romain Collin & Bill Frisell
Het is een beetje tot mijn eigen verwondering dat wat in feite een jazzplaat is, toch zo hoog in mijn eindejaarslijst staat want jazz is een genre waarmee ik altijd al moeite gehad heb. De klik wil maar niet komen en ik vind er mijn weg nooit echt in terug. Maar op deze plaat weten de gevierde mondharmonicaspeler, de pianist en de gitarist de "American dream" zo mooi vorm te geven dat ik toch telkens weer teruggreep naar de rust die uitstraalt van dit album. Covers van Dire Straits, Jimmy Webb, Bon Iver en Henry Mancini horen hier tot de hoogtepunten. Je voelt bovendien de geest van Toots Thielemans boven deze plaat hangen en ziet hem in de hemel goedkeurend knikken telkens je een nieuwe beluistering aanvat.
1. Just like Moby Dick - Terry Allen And The Panhandle Mystery Band
Wanneer ik terugblik op de albums die ik beluisterde en besprak op deze blog dit jaar en zeker op mijn eindejaarslijst, dan valt me op hoe divers die alsnog is. Dat bevreemdde mij enigszins omdat ik het gevoel had steeds meer richting rootsgenres op te schuiven in mijn muziekkeuze. Dat zal wel een beetje zo zijn want die genres zijn bovenaan de lijst (de top 20 zeg maar) goed vertegenwoordigd en ze worden ook nog eens van een uitstekende ambassadeur voorzien door de nummer één van 2020.
Al in januari voelde ik hoe vaak ik zou teruggrijpen naar dit wondermooie album, toen nog onwetend over welke pandemie onze levens zou gaan beheersen. Terry Allen koos ervoor een hulde te brengen aan het boek van Herman Melville door songs te brengen die allen het thema aanraken van iets onbestemds en onbekends dat te ontdekken valt, dat een doel vormt en dat in zijn schimmigheid heel bepalend wordt voor de levens van de mensen in de vertelde verhalen. Daarbij komen Houdini aan bod maar ook Amerikaanse soldaten in Afghanistan en net zoals in het boek komt de "Moby Dick" pas helemaal aan het einde even boven water. De thematiek heeft een sterke aantrekkingskracht en bovendien klinkt Terry Allen een beetje als Sam Baker, ook al zo'n artiest die bijzonder mooie platen maakt vol relevante verhalen.
Beluister hieronder de playlist met één song per album:
