31 oktober 2019

Gelezen (128)

The civil war: a concise history - Louis P. Masur



In dit overzichtelijk en bondig boek weet Louis P. Masur niet alleen het verloop van de Amerikaanse burgeroorlog helder te schetsen, maar ook de achterliggende drijfveren en breuklijnen in de toenmalige VS. Voor wie goed tussen de regels leest en de actualiteit volgt, zijn die breuklijnen ook vandaag en de voorbije decennia herkenbaar (in de anti-regeringsbewegingen die o.a. Timothy McVeigh voortbrachten, in de raciale spanningen in de VS,...). Heel verhelderend en leerrijk dus!


God sta het kind bij - Toni Morrison



Toni Morrison beschrijft het verhaal van Lula Ann (die zich als volwassene Bride laat noemen), een meisje dat zo donker van huid is dat haar moeder meent haar te moeten beschermen tegen de buitenwereld door haar hard op te voeden. Ondanks dat en andere tegenslagen in het leven, groeit ze uit tot een mooie, succesvolle vrouw. Wanneer haar partner Booker echter ineens weggaat, wordt haar wereld op zijn kop gezet. In dit boek merken we hoe onze ervaringen als kind soms heel bepalend kunnen zijn voor onze levens, maar gelukkig is er ook hoop want de personages slagen er, niet makkelijk maar toch, in om alvast deels boven die beklemmende ervaringen uit te stijgen.



Het slimmedarmendieet - Michael Mosley



In dit boek van Michael Mosley trof vooral de (wetenschappelijk) onderbouwde uitleg over onze darmflora (of microbioom) me, omdat er goed uitgelegd wordt welke bacteriën en andere micro-organismen werkzaam zijn in de onze darmen en hoe die niet alleen jou en jouw gezondheid beïnvloeden, maar ook hoe je ze kan beïnvloeden en optimaliseren om een gezondere spijsvertering te krijgen alsook andere gezondheidsvoordelen. Het boek bevat ook heel wat recepten voor "goede" voeding om je microbioom in goede staat te krijgen of te houden.


Of iedereen gaat dood - Siel Verhanneman



Na gedichten waagt Siel Verhanneman zich met Of iedereen gaat dood voor het eerst aan een roman. Ze beschrijft de problematische relatie die een therapeute krijgt met een cliënt, en -zoals elke psycholoog weet- is dat natuurlijk een serieus geval van tegenoverdracht waarbij problemen uit haar eigen leven een vertaling krijgen in haar verhouding tot waarmee de cliënt komt. Voor iemand als ik, die het vak toch wel vrij goed ken, klinkt het allemaal net ietsje ongeloofwaardig omdat ik voortdurend dacht "zo ver zou niemand het toch laten komen" (en al zeker niet de therapeut waarbij ze in supervisie gaat), maar als basis voor een roman is het natuurlijk een heel interessant onderwerp dat Siel ook goed uitwerkt. En daarmee weet ze haar prozadebuut meteen op de radar te krijgen en eerlijk gezegd, ik kijk nog meer dan naar toekomstige gedichten, uit naar een volgende roman van deze Kortrijkse.


Balkan ghosts - Robert D. Kaplan


In 1990 bezocht journalist Robert D. Kaplan verscheidene Balkanlanden en in dit boek legt hij uit hoe de geschiedenis van die landen de bijzondere sfeer en politiek van dit gebied kenmerkt en hij ziet daar de kiemen voor de oorlogen in de Balkan in de jaren negentig. Dit is een heel interessant boek en ik kan amper wachten om het vervolg Oostwaarts te lezen (maar eerst wat fictie achter de kiezen slaan.

Sunn O)))


Na Kannon uit 2015 sturen de mannen in pij van Sunn O))) vier nieuwe drones onze richting uit. Onbemand en gewapend met bommen om vijanden uit te schakelen zijn ze allerminst, al kan ik me voorstellen dat sommigen ze met schrik of minstens lede ogen zien aankomen. De muziek van Stephen O'Malley en Greg Anderson is niet meteen de meest toegankelijke en vraagt een open geest en oren die wel wat kunnen verdragen.
Pyroclasts is hun negende album en blijkt de opvolger te zijn van het in april al verschenen Life metal (dat totaal aan mij voorbijgegaan is). De vier songs klokken telkens af rond de 11 minuten en zijn ook langgerekte drones waarrond geweven wordt. Opvallend daarbij is vooral dat dit album niet verwoestend uithaalt maar eerder meditatief klinkt, met songs die in elkaars verlengde liggen. En daardoor klinkt Pyroclasts puurder dan zijn voorgangers, compromislozer ook en toch best wel beluisterbaar (al zou ik mensen die onbekend zijn met de band misschien niet dit album aanraden als kennismaking). Volgens velen heeft producer Steve Albini (een man die u ongetwijfeld kent van zijn werk voor Nirvana, Pixies, The Jesus Lizard, Fugazi, The Auteurs, Low,... of zijn eigen bands Big Black en Shellac) een enorme invloed gehad op de veranderde sound van de band en hier en daar wordt hij zelfs het derde bandlid genoemd. Wat er ook van zij, deze samenwerking heeft alvast een heel bijzondere plaat opgeleverd.

Beluister hieronder het volledige album:

30 oktober 2019

Swans


Zeker sinds The seer weet Swans me bij elk nieuw album nog meer bij de keel te grijpen dan bij hun vroegere albums. Het leek wel of Michael Gira daarmee zijn band heruitvond. Een constante hoge kwaliteit zet zich nu ook door op Leaving meaning. Opnieuw wordt niet licht over de muziek gegaan, zijn de teksten zelfs als je er niet aandachtig naar luistert, door de manier van zingen alleen al indrukwekkend en gunnen de mannen hun songs de tijd om zich te ontvouwen, en dat mag gerust meer dan tien minuten zijn.
Hoe dat live klinkt en overweldigt, mocht ik al meemaken in 2010 en 2014 en beide concerten behoren tot de meest memorabele van mijn leven, en niet alleen omwille van het volume. Op deze plaat etaleert The hanging man, hoewel er dan al twee heel goeie songs de revue passeerden, voor het eerst echt alle kenmerken die Swans zo herkenbaar en fenomenaal maakt: repetitieve elementen, zang die onaards klinkt en nooit helemaal lijkt te passen bij de indrukwekkende gestalte van Gira en een tempo waarin het nummer ten volle de tijd krijgt te rijpen en ons onder te dompelen in zijn noten, zijn zang en zijn ritmes. Daarop past een rustpunt als Amnesia uitstekend, dat als een waterlelie uit het bekende sprookje van Koningin Fabiola zijn kelk ontvouwt. 
Diezelfde typische sound horen we ook terug op de andere nummers van deze plaat en telkens weer weten ze te bezweren (Cathedrals of heaven), te betoveren (What is this?) en te dreigen (The nub). Hoogtepunt na hoogtepunt kunnen we u presenteren.
Swans blijft zichzelf trouw en zijn eigen onnavolgbare zelf op Leaving meaning en ambieert daarmee alweer een heel hoge plaats in menig eindejaarslijstje.

Beluister hieronder het volledige album:

28 oktober 2019

That Dog


That Dog heeft al een eerste leven achter de rug (1991-1997) en is nu bezig aan een tweede leven sinds 2011. Dat we daar heel blij om mogen zijn, bewijst hun nieuwste worp, Old LP. De elf songs op deze plaat klinken pretentieloos en verraden een hang naar mooie, eenvoudige melodieën.
De band beweegt zich tussen simpele tijdloze rock en het typische gitaarrockgeluid uit de nineties (denk aan The Breeders). Daardoor ontstaat een flow die je meevoert door de veertig minuten, je amper rust gunt (maar bijvoorbeeld wel in Drip drops). Het trio is dan ook duidelijk op zijn best wanneer ze zonder omkijken rechtdoor scheuren zoals in Down without a fight of in het absolute hoogtepunt, het zeer melodieuze Bird on a wire
Veertig minuten waar je zo doorheen raast, het is een bevrijdend gevoel.

Beluister hieronder het volledige album:

27 oktober 2019

Declan Welsh And The Decadent West


Wie een ferme brok typisch Britse rock weet te waarderen à la The Kooks of Supergrass, kan ook terecht bij de Schotten Declan Welsh And The Decadent West. De frontman uit Glasgow heeft met zijn makkers na een EP vorig jaar nu een eerste full album op de wereld losgelaten, Cheaply bought, expensively sold.
De grote charme van die plaat ligt vooral in het rechttoe-rechtaangehalte dat erg hoog is. Het tempo ligt hoog en de melodieën zijn aanstekelijk en erg uitnodigend om meegezongen te worden in een concertzaal. De energie spat van het album als van een ADHD-dwerghamster 's nachts (vraag maar eens aan mijn lief hoe druk die beestjes op dat tijdstip kunnen zijn). Hoogtepunten zijn How does you love, Different strokes, The dream en No fun. De gelijkenissen met Arctic Monkeys zijn bij momenten zeer opvallend, en horen we ook in rustiger songs als New me and you of People let you down.
Puik debuutalbum, zo concludeer ik. Een korte en krachtige plaat als deze verdient immers een even kort, krachtig oordeel.


Beluister hieronder het volledige album:

26 oktober 2019

Gelezen (127)

Serotonine - Michel Houellebecq


Hoewel ik probeer zoveel mogelijk te vermijden om al dingen te lezen OVER een boek waar ik naar uitkijk, moet ik zeggen dat het weinige dat ik over Serotonine al gelezen had (dat Houellebecq erin de gele-hesjesbeweging voorspelt), heel erg misleidend vind, want het boek gaat daar eigenlijk totaal niet over.
Wat we wel krijgen, is een bij momenten grappig (niet hilarisch grappig uiteraard) en voor zijn doen heel erg toegankelijk boek waarin Houellebecq zijn weinig optimistische visie op leven en maatschappij vorm geeft in een roman waarin ik voor het eerst getroffen word door een soort mildheid of mededogen bij de auteur. Dat klinkt ongelooflijk, maar het maakt het hoofdpersonage (de ik-persoon) heel inleefbaar en je voelt ondanks alles toch sympathie voor de totale mislukking die zijn leven is. Het is vast de combinatie tussen messcherpe analyse (waarbij opnieuw geen heilige huisjes gespaard blijven maar er ook niet baldadig tegen geschopt wordt) en de rake psychologische schets van het hoofdpersonage die maakt dat je als lezer meegenomen wordt als door een krachtige rugwind. Er is geen reden tot juichen maar het hele boek door maakt het je evenmin verdrietig. Je aanvaardt het zoals het is, zoals het voor dit ene personage is, zonder te veralgemenen, noch zonder de illusie te koesteren dat het een uitzonderlijk verhaal betreft.
Voor mij is dit één van zijn beste boeken en het binnensluipen van dat wat ik niet anders dan een zekere mildheid kan noemen, is daar een niet onbelangrijk aspect van. Waar Houellebecq vaak meedogenloos hard kan zijn, toont hij in dit boek iets van kwetsbaarheid zonder aan kracht en scherpte in te boeten.



Karakter - Ferdinand Bordewijk


Hoewel ik de verfilming eigenlijk nooit gezien heb, zag ik toch steeds, bij elke beschrijving, bij elk fragment waarin Dreverhaven voorkomt, de gestalte van Jan Decleir in mijn fantasie. Bordewijk schetst hem zo accuraat dat hij meteen voor het geestesoog verschijnt, en zo bonkig, karaktervol en standvastig als een rots deze figuur is (en ook hetzelfde geldt bijna ook voor Katadreuffe), zo robuust is ook deze roman zelf. Dit boek is geschreven zonder veel franjes, recht-door-zee, als een "unmovable object". Prachtig boek, dit!


Eerste liefde - Ivan Toergenjev



In deze korte roman vertelt Toergenjev het verhaal van een liefde die gedoemd is te mislukken omdat het object (het meisje waarop het hoofdpersonage verliefd wordt) nu eenmaal een spel van aantrekken en afstoten speelt als een volleerd hechtingsgestoord kind. Het loopt dan ook niet zo goed af, maar de prachtige taal waarin dit alles verteld wordt, maakt dit toch een leuk boek om te lezen.

Al wat schittert - Eleanor Catton


Eleanor Catton heeft in dit boek een waarlijk goed geconstrueerd verhaal verteld dat de lezer meesleept en waarvoor ze terecht de Man Booker Prize won. Alles speelt zich af in het negentiende-eeuwse Nieuw-Zeeland waar de goudkoorts heerst en de personages blijken op wonderlijke wijze met elkaar verweven.
Dat dit boek slechts vier en geen vijf sterren krijgt van mij, heeft te maken met de laatste delen, die nogal haastig lijken en die weliswaar meer vragen dan antwoorden bevatten, maar die na een lang verhaal waarin tijd werd genomen voor beschrijvingen en uitdiepingen van de karakters, wel heel kort en snel-snel overkomen...


De moorden in de Rue Morgue en andere verhalen - Edgar Allan Poe


Dit is een mooie verzameling verhalen van Edgar Allan Poe, waarvan weliswaar niet alle mij kunnen bekoren, maar zij die dat wel doen, zijn meteen van de beste kortverhalen die er te vinden zijn. Ik heb als tiener ooit alle kortverhalen van Poe gelezen, dus vele herkende ik, maar een nieuwe lezing ervan was toch aangenaam en leerrijk, omdat ik nu natuurlijk met een andere blik en met meer levenservaring lees.

25 oktober 2019

Cody Jinks


Hoe heerlijk begint The wanting van Cody Jinks niet met die titelsong (waarop de band Tennessee Jet meespeelt)? Deze plaat is één van de twee die Cody binnen een week heeft uitgebracht (naar After the fire ben ik ook al benieuwd).
Ook Same kind of crazy as me is country zoals we die graag horen en zo volgen er nog een pak meer songs op dit album. Zo weet de Texaan ons warm te maken voor Whiskey (een sleper om u tegen te zeggen), The plea en nog het meest voor It don't rain in California, typisch zo'n lied waarin een triest verhaal verteld wordt onder een titel die meteen onvergetelijk is. Ook afsluiter The raven and the dove voert ons mee en wurmt zich in onze oren (de titel verwijst naar de twee vogels die Noah erop uit zond vanuit zijn ark).

Beluister hieronder alvast The wanting:

24 oktober 2019

Lightning Dust


It's folk, Jim, but not as we know it! Dat zou Dr. McCoy in Star Trek kunnen zeggen mochten ze aan boord luisteren naar Spectre van Lightning Dust. Deze plaat las ik aangekondigd als een folkalbum doch het duo Amber Webber en Joshua Wells bedient zich wel van een muzikaal palet dat uit heel wat andere genres geleend lijkt. 
Zo is opener Devoted to sterk geimpregneerd met electronica en When it rains zou een alternatieve popsong kunnen zijn. De Canadezen uit Vancouver, beiden lid van Black Mountain, worden bijgestaan door Stephen Malkmus (Pavement) op A pretty picture, een song die zich dartel om je vinger windt, en door Dan Bejar (Destroyer, The New Pornographers) op het moderne, unfolky Competitive depression
Alle tien songs op deze plaat weten te verrassen en te bekoren en dat maakt dit een fijne ontdekking.

Je kan het album hier kopen op hun Bandcamp-pagina. Beluister het alvast hieronder:

Empusae


Met hoeveel demonen heb jij af te rekenen? Sal-Ocin, in het dagelijks leven Nicolas Van Meirhaeghe, bracht twee jaar geleden het overweldigende Lueur uit onder de groeps- of projectnaam Empusae en nu is er een opvolger: Iter in tenebris. Op elke song bevecht hij een demon en dat het een ware worsteling is, hoor je in de door merg en been snijdende muziek.
Voor elk nummer gebruikte het medium van de 78-toerenplaat, al is me niet duidelijk hoe en ik hoor het ook niet (maar dat ligt misschien wel aan mij). Shabriri klinkt erg duister en dreigend, heel erg passend bij deze tijd van het jaar, zo vlak voor de dodenherdenkingen. Purah neemt langer de tijd, klinkt rustiger maar vergis je niet, ook hier word je niet bepaald gemoedsrust gegund. In Iso wordt de sfeer opgebouwd, het klinkt als een donkere krocht, een onderaardse kelder waar water druppelt van het plafond en waar je in eindeloze gangen kan verdwalen. Het is één lange tocht doorheen dat ondergrondse waarbij de sfeer enkel dreigender wordt en je uiteindelijk overvalt met chaos, waarin wij wel drum 'n bass-patronen menen te herkennen, en je na meer dan elf minuten ontredderd en verward achterlaat. Aesma lijkt dan de broodnodige rust te brengen maar echt op je gemak voel je je nooit. Niet voor niets worden de demonen van Sal-Ocin te lijf gegaan op deze plaat.
Bij de fysieke exemplaren krijg je als extraatje vier afbeeldingen die je met de app van Eyejack tot leven kan wekken in augmented reality op je smartphone. Een aanrader!

Je kan het album hier digitaal kopen op zijn Bandcamppagina of hier (CD of LP) bij Consouling. Beluister het alvast hieronder:

23 oktober 2019

Hannah Williams And The Affirmations


Luisteren naar 50 foot woman van Hannah Williams And The Affirmations is als luisteren naar een soulplaat uit de jaren zestig, met een krachtige frontvrouw à la Tina Turner of Diana Ross. Toch is deze Britse nog behoorlijk jong. Haar hipheid heeft ze onder meer te danken aan de sample die Jay-Z van haar gebruikt voor zijn song 4:44 en intussen werkte ze ook al samen met onder meer Tyler The Creator.
50 foot woman is haar derde full album en hierop dendert de soul en sleept die zich, afwisselend tussen een hoog tempo (de titelsong, The only way out is through en How long?) en een pak trager (I can't let this slip away, Tablecloth, Sinner...). De songs zijn pakkend en in zijn geheel is dit een lekkere soulplaat.

Beluister hieronder de volledige plaat:

22 oktober 2019

Patrick Watson


Je merkt dat het weer herfst (en daarna winter) wordt aan de nieuwe platen die ons bereiken, waar er meer weer dat gevoel van herfstige dagen en winterse avonden oproepen. Best vreemd is dat eigenlijk, als je bedenkt dat "winterplaten" voornamelijk in de zomer zijn opgenomen (en omgekeerd die heerlijk zomerse platen vaak in een studio ingezongen en -gespeeld werden in het koudste seizoen). En ik vroeg me ook iets af, een beetje gelijkaardig aan wat Nick Hornby schrijft in High fidelity: "ben ik naar popmuziek gaan luisteren omdat ik ongelukkig was of ben ik ongelukkig omdat ik naar popmuziek luister?" Op diezelfde wijze vraag ik mij af: vallen dit soort platen, doordrenkt van melancholie en mijmeringen ons meer op omdat het herfst/winter is of worden meer van deze platen uitgebracht in de herfst en winter?
Wave, het nieuwe en achtste album van Patrick Watson, is wat mij betreft echt een voltreffer. Er is niet alleen die soms zalvende stem en dito muziek, er is niet alleen de sfeer waarin elk nummer baadt, er is niet alleen de afwisseling die de plaat interessant houdt, er is vooral ook zulke móóie muziek dat je niet eens een dekentje hebt om dit album zelf die taak overneemt. 
Het album opent met een prachtig, ingetogen Dream for dreaming, dat al zijn details glorieus uitspreidt op een toch niet opdringerige manier. Melody noir lijkt ingezongen door Rocco Granata die nu niet eens niet Italiaans of Italo-Limburgs in de mond neemt. Drive is van het beste wat singer-songwriters ooit ter ore brachten. Look at you moet trouwens nauwelijks onderdoen.
De hele plaat is overigens van een fluwelen schoonheid die zich niet enkel uitdrukt in zachte tonen, maar soms is een streepje felheid ertussen te ontwaren. Patrick Watson heeft zich op Wave waarachtig overtroffen.

Beluister hieronder het volledige album:

21 oktober 2019

The Dead South


Stel je even voor The Dead South doet voor ouderwetse countryfolk wat Mumford And Sons ooit deed voor folk. Het hoeft niet vergezocht te zijn, want Sugar and joy is een album dat vol staat met goed in het gehoor liggende, aanstekelijke en bijzonder meezingbare songs.
Diamond ring is het soort song dat je verwacht van een countryrockband en er wordt speels omgegaan met ritmewisselingen. In Blue trash mag de banjo helemaal loos gaan maar ook hier weer maken de tempowisselingen een essentieel onderdeel uit van de charme van de song. Het is een fenomeen dat wel vaker de nummers typeert. Broken cowboy deed me onwillekeurig denken aan Als een cowboy van Hugo Matthysen: "Als een cowboy weer zijn huis komt ingereden / Na een zware dag daartussen al zijn vee / Dan ontspant hij zich en spuwt zichtbaar tevreden / Want zijn vrouw serveert hem aardappelpuree / Jippie aho, jippie ahee, een echte cowboy houdt van aardappelpuree". Alleen heeft deze cowboy dus duidelijk zijn portie puree niet gekregen bij thuiskomst...
Grappig wordt het in Heaven in a wheelbarrow, waar ook het spelplezier vanaf spat. In Spaghetti wordt een naïeve jongeman gewaarschuwd. Een ander hoogtepunt dat ik nog wil vermelden, is Alabama people. En zo staat dit album vol met aanstekelijke, grappige, afwisselende en vrolijk makende songs.


Beluister hieronder het volledige album:

20 oktober 2019

808 State


Het was met niet geringe verbazing dat ik me bewust werd van het nog steeds bestaan van 808 State, toen ik een aankondiging zag voor hun nieuwe plaat, Transmission suite. Al sinds 1987 maken deze Mancunians alternatieve house en techno. Vooral in de beginjaren kenden ze daarmee succes, met als hoogtepunt Pacific state. Tegenwoordig is de groep nog een duo en dit album komt maar liefst zeventien jaar na het vorige reguliere werk.
Beginnen wordt er gedaan met het best wel grappige Tokyo Tokyo. Maar soms klinkt het serieuzer, zoals in The Ludwig question. De muziek vertoont ook nog steeds trance-elementen, luister maar eens goed naar Huronic. Was ik al verbaas dat deze band niet allang een langvervlogen wapenfeit was, dan is er ook verwondering hoe het duo erin slaagt een plaat te maken die niet alleen nostalgici zal weten te bekoren. Trinity is een beetje gesaboteerde drum 'n bass, Crab slaw probeert een donkere Aphex Twin te zijn maar mist wel dienst genialiteit. De tweede helft van deze plaat, behalve de zonet genoemde afsluiter, vervalt iets te vaak in herhaling om nog ten volle te boeien en dus had deze plaat gerust ingekort mogen worden tot een twaalftal songs en ergens tussen de veertig en vijfenveertig minuten, maar niettemin mogen we besluiten dat het een aangename wederkennismaking is met de groep uit Manchester.

Beluister hieronder het volledige album:

19 oktober 2019

Monnik


Monnik is de artiestennaam van een Waaslander die drones met electronica vermengt. In 2015 had ik het hier al over Vondeling en nu hij net een nieuwe plaat uitheeft, wijd ik u met plezier de wereld in van de muziek die zo past bij de hoesfoto van deze Bitteroogst.
Zwevende stemmen op de achtergrond, als een Gregoriaans koor in de achtergrond een spannende Netflix-serie van muzikale voetnoten voorziet (zonder overigens in echte Gregoriaanse gezangen uit te barsten), duiken telkens opnieuw op in een veertig minuten durende song die meteen het hele album beslaat. Die ene song bestaat uit aan elkaar gelaste nummers die tussen electronische drone en zacht wiegende folk laveren. Het ene moment wordt je in een gelukzalige toestand gewiegd, even later wordt dreiging geëvoceerd die je een tikje onrustig maakt.

Je kan het album hier digitaal kopen via zijn Bandcamppagina of hier via Consouling in CD- of LP-versie. Beluister het alvast hieronder:

18 oktober 2019

Gelezen (126)

Aantekeningen uit het ondergrondse - Fjodor Dostojevski



Dostojevski schetst in dit boek een portret van een man die heel wat kenmerken vertoont van een hechtingsstoornis, een neurotische persoonlijkheid en nog wel enkele in de psychiatrie gekende en beschreven ziektebeelden, en die toch zo herkenbaar ten tonele wordt gevoerd. Het boek valt uiteen in 2 delen: in een eerste deel zet de ik-persoon zijn theorie aangaande de "maakbaarheid van de mens" (toen blijkbaar ook al een populaire these), waarin hij absoluut niet gelooft, uiteen, in het tweede deel illustreert hij dat met een (autobiografisch) verhaal uit zijn verleden (van de ik-persoon, niet noodzakelijk van Dostojevski).
De paradoxen rollen over elkaar heen in het eerste deel en het duurt even voor je als lezer begrijpt hoe dat kan, hoe ze verenigd kunnen worden in het denken van één man, hoe die kijk vol tegenstelligen toch in zekere zin een coherente visie op de mens en op zichzelf laat zien. Nadeel is wel dat dat niet meteen vlot leest en dat je soms moet ploeteren om de uiteenzetting te kunnen volgen. Het ontbreken van een minimum aan verhaallijn in dat eerste deel maakt het de lezer er ook niet makkelijker op.
Dat heeft het tweede deel dan natuurlijk weer wel: het verhaal loodst je door de psychologische karakterschets als een ervaren gids door een moeras en het is pas in het tweede deel dat ik heel sterk wat tegenwoordig een hechtingsstoornis heet, herkende. Het hoofdpersonage wordt voortdurend gedreven tot (zelf)destructieve daden, beseft dit maar slaagt er toch niet in andere keuzes te maken en sleurt zoveel mogelijk anderen mee in zijn val. Soms werd het pijnlijk herkenbaar, maar echt goeie literatuur mag al eens pijn doen...



De parade - Dave Eggers



In dit boek verhaalt Dave Eggers over 2 medewerkers van een internationaal bedrijf dat een weg aanlegt in een door een recente burgeroorlog verscheurd land. Dat verloopt niet geheel volgens plan, maar de nobele opdracht zorgt ervoor dat de beide mannen toch trots zijn op het door hen geleverde werk.
Eggers legt de cultuurverschillen bloot tussen dit fictief land en de westerse medewerkers, zonder echt concreet te worden, en maakt de lezer duidelijk dat je als buitenstaander wel kan proberen te begrijpen wat er gebeurt, maar zelden de volledige draagwijdte begrijpt.



De man in het hoge kasteel - Philip K. Dick



Hoewel dit boek van Philip K. Dick aanvankelijk wat traag op gang lijkt te komen en op het einde wat bevreemdend wordt (en heel erg tot nadenken aanzet), is het best een interessant gegeven dat op mooie wijze vorm gegeven werd: Duitsland en Japan hebben de Tweede Wereldoorlog gewonnen maar er bestaat een boek waarin beschreven wordt hoe de wereld er zou uitzien als ze verloren hadden... Toch echt wel een aanrader, dit boek dat al eind jaren zestig geschreven en gepubliceerd werd.


Jas van belofte - Jan Siebelink



In dit korte boek vertelt Jan Siebelink het verhaal van Arthur, die een boek schreef over zijn diepgodsdienstige vader, die zomaar ineens verdween. Het totstandkomen van dat boek heeft vele voeten in de aarde en er komen enkele personages langs die kleurrijk beschreven worden. Dat boek, zo begrijpt de lezer, is een versie van Knielen op een bed violen, het bekendste boek van Siebelink zelf. Net als Arthur blijkt het thema van dat boek telkens opnieuw op te duiken. Het helpt dan ook om dat meesterwerk al gelezen te hebben (wat voor mij gelukkig zo is) om ten volle de draagwijdte van dit boekenweekgeschenk te kunnen vatten.



Van aria tot beat: over de essentie van muziek - Tim F. Van der Mensbrugghe



In heel wat interviews met muzikanten uit heel uiteenlopende genres gaat Tim F. Van der Mensbrugghe op zoek naar wat muziek is. Tussen de interviews door maakt hij synthese van hun antwoorden omtrent bepaalde aspecten (belang van zang/lyrics, muziek als méér dan enkel wat je hoort, emoties in muziek,...). Het geheel is een boeiend en vlot boek dat elke muziekliefhebber met plezier zal lezen.

17 oktober 2019

Marf Loth


In feite is Don't break camel's back mountain! een compilatie van vroeger werk van Nathan Roche met Marf Loth. Deze Australiër woont tegenwoordig in Parijs en waagt zich aan zowat alle genres waar hij zijn handen kan op leggen.
De zestien songs schuren vooral tegen garage rock aan en klinken ongecompliceerd en pretentieloos. Working overtime is rammelende bluesrock, Seeing the shore, I saw the sea roept herinneringen op aan The Cramps en La perouse is een kruising tussen Frans chanson en psychedelica. De hele cassette (want dit is enkel verkrijgbaar als cassette en als digitaal album) staat vol met dit soort geschifte maar heerlijke rocksongs die in een groezlige muziekkroeg lijken opgenomen te zijn.

Je kan de cassette of het digitale album hier kopen op de Bandcamppagina van het Gentse label Feles Records en je kan het hieronder alvast beluisteren:

16 oktober 2019

Ignatz En De Stervende Honden


Van Ignatz reviewde ik zo'n drie jaar geleden al The drain en nu merkte ik toevallig op dat hij een nieuwe plaat uitbracht. Deadbeat freedom is eind augustus bijna volledig opgenomen in Les Ateliers Claus, samen met Tommy De Nys en Erik Heestermans (van Sheldon Siegel, een experimenteel improvisatietrio), die samen De Stervende Honden heten.
Opnieuw bekoort hij met buiten de lijntjes kleurende blues die het midden houdt tussen Ali Farka Touré (The wrong tree) en seventies bluesrock (Sweet dream ice cream). Hoewel dit album slechts vijf songs telt, is de variatie voldoende om de luisteraars aandacht niet te lossen. Wie zijn blues graag gekruid en pittig heeft en niet enkel wil teruggrijpen naar de Mississippi-sound, is bij Ignatz aan het juiste adres.

Je kan het album hier kopen via de Bandcamppagina van Les Albums Claus en alvast hieronder beluisteren:

15 oktober 2019

The Comet Is Coming


Met The afterlife heeft The Comet Is Coming een plaat uit die heerlijk laveert tussen electronica en door een saxofoon gedreven jazz. Het trio bestaande uit King Shabaka (die ook bij Sons Of Kemet speelt), Danalogue en Betamax, noemt hun muziek zelf "apocalyptic space funk". Wie wil weten hoe dat klinkt, krijgt al een idee met deze zes songs.
De opener All that matters is the moments klinkt als een middernachtelijk slam poetry-optreden, dankzij de gastbijdrage uiteraard van Joshua Idehen, maar de muziek kronkelt errond als een verdwaalde hond die een bar is binnengesukkeld terwijl enkel de plakkers nog aanwezig zijn. De mooiste song op de plaat is voor mij toch wel de titelsong, die heerlijk wegdrijft en daar ook nog eens rustig de tijd voor neemt.
Dit is echt een avondplaat, voor wie de slaap nog niet kan vatten en zich wil laten troosten door niet-opdringerige muziek met veel facetten.


Beluister hieronder het volledige album:

14 oktober 2019

Nick Cave And The Bad Seeds


Hoeveel verdriet kan een mens eigenlijk aan? Als het je eigen verdriet is, heb je niet veel keuze. Of je maakt een einde aan je leven, of je neemt de draad weer op, ondanks alle kwetsuren die je voelt, ondanks alle pijn die het dagelijks doet, ondanks het loodzware besef dat nooit meer terugkomt wat vroeger was. Skeleton tree, het vorige album van Nick Cave and the Bad Seeds, voelde al halvelings als therapie voor een intens verdrietige vader, maar in feite was het album al grotendeels klaar toen Nick Cave zijn zoon verloor. De volle impact van dat verlies is drie jaar later te horen op Ghosteen.
Je hoort de botsing van wanhoop en verdriet enerzijs en de wil om pure schoonheid te schenken aan de andere kant, niet als een harde "bonk" maar als het versmelten, in elkaar overvloeien van materialen, alsof ze elkaar omarmen en twee wezens één worden. Zelfs als luisteraar verdrink je haast in de snik waarmee dat gebeurt, in het ploffen van de aarde op een graf, in het waaien van een ongenadige wind die het niet zozeer van zijn kracht dan wel van zijn standvastigheid moet hebben. De elf songs zijn verspreid over twee cd's en het vraagt doorzetting, dezelfde doorzetting die Cave elke dag voelt om te leven zonder zijn zoon, om beide na elkaar te beluisteren. Ghosteen is het moeras, is het drijfzand waarin je zinkt terwijl je verwonderd de intense pracht van de omliggende natuur bewondert.
De acht nummers op het eerste deel dompelen je al helemaal onder in 's mans verdriet, terwijl de Bad Seeds daar de meest prachtige én tegelijk ook de meest hartverscheurende muziek onder zetten. Daarvoor gebruiken ze niet enkel hun instrumenten, ook de achtergrondzang wordt ingezet in Bright horses. Cave bezingt zijn rauwe rouw zo intens dat je je niet kan voorstellen dat iemand nog smartelijker tevergeefs kan wachten op iemand dan in Waiting for you. Hoop weerklinkt enkel in Leviathan, althans waar de achtergrondzang invalt. Die wordt geplaatst tegenover de schrijnende tekst van Cave en ergens in die tegenstelling voel ik een soort hoop, een soort bezwering, een soort van wenkende (maar nog lang niet bereikte) catharsis.
Het tweede deel van dit dubbelalbum telt slechts drie songs, maar de titelsong en Hollywood zijn monumentale auditieve vestingen, tussen de tien en de vijftien minuten elk, die erin hakken als een pas geslapen bijl in een stuk zacht hout. Samen met het korte Fireflies vormen ze een tryptiek die de aangekondigde catharsis een beetje dichterbij brengt, al is de pijn nog te vers en de wonde nog te diep en te openliggend om die staat nu al te bereiken.
Bij de eerste beluisteringen miste ik de Cave die rondschopt, de Cave die schreeuwt, de Cave die slaat alvorens te zalven. Het duurde meerdere luisterbeurten eer de ware aard en de ware schoonheid van deze plaat zich aan me openbaarde. Nog steeds vind ik dit niet de beste plaat die Cave al ooit maakte (ik hou teveel van de ongetemde wildheid die hem zo past), maar als rouwplaat hoort Ghosteen tot de absolute top.

Beluister hieronder het volledige album:

13 oktober 2019

Gelezen (125)

Alleen maar nette mensen - Robert Vuijsje


Ik vond dit geen makkelijk boek om te beoordelen. Aanvankelijk is het boek wel van vaart voorzien, maar te weinig van richting om mijn aandacht goed vast te houden. Het milieu waarin Robert Vuijsje het hoofdpersonage zich laat bewegen, riep bovendien behoorlijk wat weerstand op: laat ik het maar het Jort Keldermilieu noemen. Het Jort Keldermilieu laat zich kenmerken door het koketteren met goede smaak en veel geld en een wat provocerende rechtste ideologie (zoals Kelder zelf) waarmee hij wel gretig linkse zenders (bij voorkeur BNN-Vara) afschuimt om te laten zien hoe lekker rebels hij is, of ook wel zoals Jeroen Dijsselbloem zogenaamd links maar in feite toch behoorlijk conservatief met een likje lippendienst aan de socialistische waarden. Het moge duidelijk zijn: dat milieu mag zijn privileges eens dringend omsmeden naar echte principes en meningen en échte betrokkenheid bij de maatschappij. Het hoofdpersonage lijkt dat te willen doen door resoluut te kiezen voor zwarte vrouwen, maar het is een wanhopige poging om tegelijk te rebelleren én de eigen voordelen niet te verliezen (zijn schrik om als jood voor Marokkaan versleten te worden, is ronduit pathetisch).
Gelukkig weet Robert Vuijsje naarmate het boek vordert toch richting te geven aan zijn verhaal waardoor je als lezer uiteindelijk alsnog het gevoel krijgt dat dit boek ergens heen gaat. Ik zou het dus een halfgeslaagde roman noemen: mooi geschreven, maar eerst op drift alvorens alsnog het kompas ergens op te richten...


Een dure eed - Virginie Loveling


Deze roman van Virginie Loveling maakt er van in het begin geen geheim van waarheen hij leidt: een jonge vrouw belooft haar geliefde voor hij vertrekt naar Frankrijk (om een erfenis te regelen) dat ze nooit een andere man zal beminnen, laat staan trouwen, zelfs niet als hij zou sterven. En hij sterft toch wel zeker...
Ondanks de (grotendeels) voorspelbare plot is dit toch de moeite waard, alleen al door de mooie inkijk in het boerenleven van de late negentiende eeuw.


Frida Kahlo, een vrouw - Rauda Jamis


Biografie van Frida Kahlo door Rauda Jamis waarin beschrijvende delen afgewisseld worden met fragmenten in de ik-persoon, die echter helaas na een tijd gaan tegensteken. Wel een interessante vrouw, die Frida!

Tantes - Cyriel Buysse


Cyriel Buysse zet een treffend portret neer van de impact van drie ongetrouwde zusters (de tantes uit de titel) op een familie in een tijd waarin de erfenis het verschil kon uitmaken tussen een burgerlijk leven op de buiten of een (financieel) stukken armer leven. De soms venijnige karakterschetsen zijn zo herkenbaar en het verhaal ontvouwt zich zo tragisch dat je als lezer meegezogen wordt in een wereld waar we intussen gelukkig veraf van staan, maar die op een abstracter niveau nog steeds bestaat, ook bij ons.

Vijd: het verdriet van het Lam Gods - Jonas Bruyneel


Dit boek is een wonderlijk verhaal, heel sterk verankerd in de historische feiten, over de famiie van de opdrachtgever voor het Lam Gods, het beroemde retabel van de broers Van Eyck. Niet alleen is het heel vlot geschreven, het weet op een bijzondere wijze de brug te slaan tussen geschiedenis (de feiten, de interpretatie van de bronnen, het recreëren van het verleden) en fictie (het weergeven van de emoties, van de verhoudingen tussen mensen, van relaties, van beleving van de wereld rond en in zich van de personages). Auteur Jonas Bruyneel slaagt er met verve in je binnen te leiden in een historisch correct wereld (eind 14e en begin 15e eeuw in Vlaanderen) zonder je het gevoel te geven dat je een geschiedenisboek leest (hoewel daar op zich ook niets mis mee zou zijn), doordat hij alles levensecht maakt en je als een volleerd romanschrijver het verhaal binnenzuigt, je laat meeleven met de personages. Hij deed me verlangen naar het schilderij, naar al die details, al die betekenissen, en voedde mijn respect voor het meesterschap van de Van Eycks en voedde ook mijn liefde voor mijn stad. Dat hij daar als ingeweken Gentenaar zo goed in geslaagd is, te vatten wat het betekent om in Gent te wonen, met Gent vergroeid te zijn, hoe hij de liefde voor die stad kan aanwakkeren, is bewonderenswaardig.
Op het einde van het boek volgt nog een kort stuk over de ontstaangeschiedenis van het boek en dat legt mooi de dilemma's van de schrijver bloot, van de (kunst)historicus en tegelijk romancier. Het is een heel persoonlijk stuk, hoewel kort, dat mijn bewondering voor hem nog vergrootte. Toevallig ken ik de auteur (een beetje) persoonlijk, en ik herken enerzijds de jongeman die ik dus een beetje ken, maar ik sta ook versteld over die dingen die ik nog helemaal niet over hem wist en die me toch raken.
De combinatie van het verhaal zelf (dat ik hierboven al uitvoerig trachtte de gepaste eer te bewijzen) en dat laatste hoofdstuk maakt van dit boek zulk een bijzondere (lees)ervaring dat zelfs mijn hoge verwachtingen meer dan overtroffen worden. Dit is het boek, beste vrienden, dat ik jullie de komende tijd keer op keer zal aanraden... En al zeker aan mijn stiefdochter die geschiedenis studeert: lezen! Echt waar, lezen! Zelfs als de middeleeuwen minder jouw ding zouden blijken: lezen!


12 oktober 2019

Mike Patton and Jean-Claude Vannier


Jean-Claude Vannier is een Franse componist die al sinds begin jaren zeventig platen uitbrengt met zijn eigen muziek, maar bovendien verzorgde hij arrangement voor enkele van de grootste Franse artiesten: Gilbert Bécaud, Jane Birkin, Julien Clerc, Dalida, Claude Francois, Serge Gainsbourg (Histoire de Melody Nelson), France Gall, Françoise Hardy, Astor Piazzolla, Michel Polnareff en vele anderen. Mike Patton kennen we natuurlijk vooral van Faith No More en de intussen ontelbare projecten waar hij zich muzikaal mee bezig hield. Samen brachten ze nu Corpse flower uit.
Wat meteen opvalt, is dat dit album klinkt als een soort moderne opera, een conceptalbum (zonder alle negatieve connotaties), ergens tussen Leonard Cohen en David Bowie in. De intensiteit van Bowie wordt niet bereikt, en de stemmen kleuren niet zo donker als bij Cohen, maar muzikaal is er duidelijk verwantschap. En waar deze plaat me ook doet aan denken, is aan de samenwerking van Blixa Bargeld met Teha Teardo (Still smiling en Spring) maar een song als Insolubles herinnert me aan sommige bewerkingen van Kurt Weill-nummers op September songs. Het geheel klinkt als zeer geschikt voor theaterzalen, eerder dan grote concertzalen of megastadions.

Beluister hieronder het volledige album:

11 oktober 2019

Some Became Hollow Tubes



Wanneer leden van thisquietarmy en Godspeed You! Black Emperor samenwerken (respectievelijk Eric Quach en Aidan Girt), dan krijg je Some Became Hollow Tubes. Dit duo uit Montréal bracht dit jaar al twee releases uit, In 1988 I thought this shit would never change en Keep it in the ground. Beide bevatten rock drone waves en wie denkt "wat is dat nu weer?", doet er goed aan zijn oor te luisteren te leggen en de muziek binnen te laten komen.
Zelf zou ik eerder voor de term postrock gekozen hebben maar met alle subgenres van tegenwoordig is het nog moeilijk door het bos de bomen te zien. Zolang we kunnen horen wat de artiest uiteindelijk op plaat heeft gezet en dààr van kunnen genieten, is het allang goed voor mij. En genieten doe ik zeker van deze albums. 
Keep in in the ground begint met het bijna een kwartier durende Red eyes or bleeding from the nose or mouth en net als het ernavolgende Do not run away or hide sick people word je als luisteraar echt meegezogen in een buitenwereldse  ervaring waarin je je bewustzijn loslaat en gewoon meedrijft. Another bad subplot about a boy's search for his father klinkt wat aardser, de drums die zich niet opdringen maar ergens in de verte hun repetitieve ritme neerleggen, zijn daar wellicht verantwoordelijk voor. Het is de lijn die je vasthoudt in de realiteit, bijna zoals de tol in Inception verhindert dat je je verliest in de meerlagige droomwereld en nog contact houdt met de werkelijkheid. Ingetogener is dan weer Dad's last purchase was from bed bath and beyond (u ziet, de lange songtitels worden absoluut niet geschuwd). Bijna onmerkbaar gaat het over in Dog face propulsion, dat dreigender klinkt en opbouwt naar een climax maar daar toch nog ruim de tijd voor neemt. Tot slot mag Construction and validation of a conceptual model of predicting individual choices of activities in rural areas die climax en de kers op de taart vormen, tot een lange fade-out ons tijd geeft om weer ten volle met beide voeten in de realiteit te gaan staan.
In 1998 I thought this shit would never change bestaat uit twee delen, elk bijna twintig minuten lang, die toepasselijke In 1988 - Side A en In 1998 - Side B heten (en die op de CD wellicht gewoon op elkaar aansluiten). Wat opvalt is de variatie binnen deze ene song. Die maakt dat je toch eerder het gevoel krijgt naar een coherent album te luisteren dan dat je slechts één nummer zou horen. Hier klinkt het dan wel nog niet zo meezuigend als op het latere album Keep it in the ground maar een genoegen voor het oor is het wel.

Keep in in the ground is uitgebracht bij Gizeh Records. In 1988 I thought this shit would never change heeft na de digitale release in januari nu ook een fysieke release op CD gekregen bij Consouling en kan je hier kopen. Beluister beide albums alvast hieronder:


10 oktober 2019

Charli XCX


Voor wie volmaakte, toch kwaliteitsvolle pop wil horen, is er gelukkig al enkele jaren Charli XCX. Zelfs ik kon niet weerstaan aan het superaanstekelijke Break the rules, dat ik door mijn dochter leerde kennen. Ze leek wel de Avril Lavigne voor deze generatie, maar echt, stop me in een dwangbuis en ik zal nog meebewegen en meezingen. (Hebt u trouwens de Carrie-verwijzing gezien in de clip?)
En nu is er dus alweer een nieuw album, waarop Charli XCX zich laat bijstaan door een keur aan gastmuzikanten. Christine And The Queens mag meezingen op Gone, een single die toch kan bekoren (en ik heb het nochtans echt niet voor Christine) en Sky Ferreira draagt bij aan Cross you out.
Dat Charli zelf ook perfect de muzikale tijdsgeest aanvoelt, blijkt onder meer uit 1999, geen Prince-cover, maar een heel eigentijds nummer waarop Troye Sivan (die u kan kennen als acteur in X-Men origins: Wolverine en de Spud-trilogie of meezingend met Ariana Grande of Martin Garrix) bijdraagt maar de hoofdrol toch maar mooi aan Charli overlaat. De band Haim speelt mee op Warm, al valt vooral de bijdrage op van de vocoder. 
Toch weet ze me het meest te bekoren in de songs die het stellen zonder gastbijdragen, zoals Thoughts dat slim genoeg in elkaar zit om ook de muzikale meerwaardezoeker aan te spreken zonder dat ze meteen het risico loopt de horde jonge popfans weg te jagen. Toegegeven, White Mercedes is een twijfelgeval maar daar staat dan een liedje als I don't wanna know (traag en gevoelig) of het heerlijke Official.
De samenwerkingen lonken uitdrukkelijk naar de hitparades (zoals Blame it on your love featuring Lizzo) maar dat mag de pret niet drukken. Er zijn genoeg goeie songs om deze plaat de moeite waard te maken.  

Beluister hieronder het volledige album:

09 oktober 2019

Gelezen (124)

Gekkenpraat - Willem Frederik Hermans



Deze verzameling kortverhalen, gedichten en essays van Willem Frederik Hermans kon mij niet volledig bekoren. De kortverhalen verdwaalden soms en ik blijf een beetje op mijn honger achter. Onder de gedichten zaten er die ik wel kon smaken, andere bleven te hermetisch voor mij. Vooral genoten heb ik van de essays, over literatuur. Hoewel ik soms over het onderwerp niets tot weinig afwist (zoals over de schrijver Milosz), zijn ze zo mooi en wervend geschreven dat ik vrijwel meteen zin krijgt om de werken waarover het gaat op mijn to-read-lijstje te zetten.


Wees onzichtbaar - Murat Isik



Murat Isik weet in deze semi-autobiografische coming-of-ageroman zo treffend de sfeer te vatten van de jaren tachtig in Nederland (meer bepaald in de Bijlmer in Amsterdam) dat nostalgie voortdurend op mij losgelaten werd. De vele details brachten herinneringen terug, al woonde ik altijd in het Vlaamse Gent (maar we hadden iets met Nederland, met onze vele gezinsuitstapjes naar Terneuzen, Hulst en Axel). Dit is een prachtig boek dat zo vlot leest dat je erdoorheen vliegt als een wervelwind.


Het is de liefde die we niet begrijpen - Bart Moeyaert



Ik heb dit boek van Bart Moeyaert nog eens herlezen en vond het nog steeds even mooi. Wat hij een taal te hanteren die zo onpretentieus klinkt en toch alle wijsheid (die zich soms ook in de gezinnen bevindt waarover hij schrijft) bevat, die zo mooi en strelend en lief is, dat je de ergste verhalen in je opneemt zonder weerstand, die zo treffend de eenvoudigste woorden de meest kernachtige waarheden laat vertellen, dat je twijfelt of het wel degelijk proza is of toch niet poëzie.
In dit boek vertelt hij over het soort gezin dat ik uit mijn werk (in de bijzondere jeugdzorg en in het overlappend gebied tussen gehandicaptenzorg -voor mensen met een lichte of matige verstandelijke beperking- en diezelfde bijzondere jeugdzorg) zo goed heb leren kennen. En hij leert ons meer dan welk handboek ook kan leren, zoals goede kunst altijd méér leert over het leven dan alle handboeken samen.



De pinguïnlessen - Tom Michell



Tom Michell vertelt in dit verhaal hoe hij bevriend raakte met een pinguïn tijdens zijn verblijf in Zuid-Amerika (meer bepaald Argentinië). Dat levert een leuk en mooi verhaal op, dat ook een beetje doorspekt wordt met levenslessen en beschouwingen over de verhouding tussen mens en milieu. Ik vond dit best wel een onderhoudend boek.


Vastgelopen. Anders kijken naar begeleiding met mensen met een verstandelijke handicap met ernstige gedragsproblemen - Jacques Heijkoop




Jacques Heijkoop licht in dit boek toe wat velen al "de methode Heijkoop" zijn gaan noemen, een manier om anders te kijken naar probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking. Dat gebeurt niet altijd even vlot leesbaar en is soms niet zo eenvoudig, en dus zullen sommige stukken moeten herlezen worden om goed begrepen te worden. Voor mij ligt de belangrijkste bijdrage in de aandacht die geschonken wordt aan de pogingen van de cliënt om zelf controle te verwerven, ook over het probleemgedrag, en hoe je daar als begeleider mee aan de slag kan.