29 oktober 2014

Aphex Twin


De vormgeving van het nieuwe album Syro (ik heb een digipackuitvoering) van Aphex Twin is bijzonder te noemen. Geen fancy hoesfoto's of illustraties, maar een soort langgerekt kasticket van allerlei kosten die gemaakt werden bij het maken en promoten van de nieuwe plaat. Je moet de verpakking ook eerst helemaal openvouwen en bovendien spant het nogal om de cd eruit te krijgen (nu toch nog). Een blik op de tracklist verraadt dat je inspanning moet doen, maar dat is natuurlijk altijd zo bij wat Richard D. James (de man achter het project) uitbrengt. De titels zijn alvast geen makkelijk in de mond te nemen woorden of zinnen. Gelukkig hebben we voor Aphex Twin sowieso andere verwachtingen dan voor eender welke andere artiest.
En dan hebben we het hier nog niet over de muziek gehad. Wat Aphex Twin maakt, valt eigenlijk altijd moeilijk te categoriseren. Ja, het is electronische muziek en in de winkel vind je het doorgaans onder "dance" (al heb ik geen flauw idee hoe je hierop moet dansen). De man is een meester in het bij elkaar knutselen van geluidjes tot je songs krijgt die melodieën laten overwoekeren door weerhaakjes, die een klassieke songstructuur voortdurend saboteren met blieps die de luisteraar een oncomfortabel gevoel geven. Het vraagt dan ook een wat geoefend oor om doorheen die "ruis" heen te horen welke prachtige muziek hij maakt. En om te horen hoe warm deze op het eerste gehoor nochtans wat kille muziek kan zijn: Produk 29 is een prachtig voorbeeld van hoe je met wat inspanning warmte kan horen om je in te koesteren.
Als ik toch een vergelijking moet maken, dan zou het met pioniers Kraftwerk zijn. Ook de Duitsers slagen erin tegelijk afstandelijkheid én menselijke warmte op te roepen. En al maken zij het een pak minder lastig om toegang te krijgen tot hun muziek, de manier waarop ze met electronica omgaan, verschilt niet zo heel veel van die van Aphex Twin. Richard D. James is radicaler, dat zeker en vast. Maar sommige geluiden en melodische thema's zoals in 4 Bit 9d Api+e+6 zou je zonder probleem op Kraftwerkplaten kunnen verwachten.
Bij momenten wordt het ook donkerder en verschijnen house en Japanse techno om de hoek: ondanks mijn beperkte kennis van die genres moet ik onwillekeurig aan Chicago house én Ken Ishii denken bij 180db_ dat mooi in de buurt blijft van de lengte van een single. Hier zou ik nog wel weten op te dansen eigenlijk... En vraag je je af wat het Aphex Twin-equivalent is van een uptempo stadionsong dan moet je zeker eens luisteren naar CIRCLONT6A (Syrobonkus mix). Exact zes minuten duurt de pret en de vleugjes drum 'n bass die de goede verstaander kan ontwaren, krijg je er voor niks bovenop.
Bijzonder is toch wel dat het album afsluit met een liedje dat van Nils Frahm had kunnen zijn. Aisatsana drijft op een minimalistische piano en biedt na bijna een uur een écht, intens rustpunt.


Beluister hieronder het volledige album:

Geen opmerkingen: